Biz Fatih’in Torunları, Kostantin’den Aşağıya Kalamayız

Sultan Abdülhamid Han, Selanik Alatini Köşkü’nden Beylerbeyi Sarayı’na nakledilmiştir. İngiliz ve Fransızların Çanakkale’yi geçebilecekleri endişesine kapılan İttihat ve Terakki, tedbir olarak Sultan Reşad’ı, hükümeti ve Beylerbeyi Sarayı’nda ikamet eden Sultan Abdülhamid Han’ı ikna edip Anadolu’ya götürmeyi kararlaştırırlar. Padişah Beşinci Mehmed, eski padişaha, bu ricanın bildirilmesi vazifesini, o günkü Dâhiliye Nazırı Talat Paşa’ya verir. Abdülhamid Han’ın Konya’ya nakli için sultanın huzurunda yaşananları, o gün Talat Paşa’nın heyetinde bulunan Ercümend Ekrem Talu şöyle anlatır:

Talat Bey, uzun uzun ve pek hürmetkâr bir ifade ile önce vaziyeti anlattı ve lakırdıyı döndürüp dolaştırarak ziyaretimizin asıl sebebine getirdi:

“Zat-ı Şahane için, Konya’da, Çelebi Efendi’nin konağı tahliye olunmuştur. Korkulan vaziyet maazallah meydana gelirse, Zat-ı Hümâyûnlarının hangi şehirde ikamet buyurmak istediklerini birader-i şahaneleri tarafından öğrenmeye memur edildik. Emir ve iradelerine muntazırız.” Hakan-ı sâbık, Dâhiliye Nazırı’nı sonuna kadar soğukkanlılıkla dinledi ve sonra, keskin nazarlarını hepimizin üzerinde ayrı ayrı gezdirdikten sonra, dedi ki:

“Şevketli biraderimin endişeleri boşunadır. Eğer dokunulmamış ise Çanakkale’yi ben, zamanında fevkalade tahkim eylemiştim (güçlendirmiştim). Oradan hiçbir donanmanın geçmesi mümkün değildir. Boğaziçi de öyle. Amma farz-ı muhal, öyle bir felaket başa geldiği takdirde hakanın yapacağı şey; tacını tahtını, tebaasını terk ile alçakça kaçmaya teşebbüs etmek değil, payitahtının taşları altında şan ve şerefle canını vermektir. Hazret-i Fatih, bu beldeyi küffarın elinden fethettiği zaman, Bizans İmparatoru Kostantin kaçmayıp harp ede ede, yıkılan kalelerin altında can vermek celâdetini göstermişti. Biz, Fatih’in ahfâdı (torunları) Kostantin’den aşağı kalamayız. Zat-ı Şahane’ye böyle arz edin. Müsterih olsunlar ve irade-i ezeliyeye (Hz. Allah’ın takdirine) boyun eğsinler. Şuradan şuraya kımıldamasınlar. Düşman buraya giremez. Bana gelince; ben artık bir yere gitmem. Yegâne arzum; burada ölmektir. Biraderimden ve hükümet-i seniyyeden bu arzuma rıza göstermelerini istid’â ederim (dilerim).”