Diğer Röportajlar, Manşet, Osmanlı Tarihi, Röportajlar

Sultan Abdülhamid Amerika’da

kongre kutuphanesi

1884’te Sultan İkinci Abdülhamid, ABD Kongre Kütüphanesi’ne Osmanlı Türkçesi, Farsça ve Arapça kitaplardan meydana gelen bir set hediye etmişti. Bu koleksiyon için hazırlanan özel ciltlerin üzerinde, İngilizce, Fransızca ve Osmanlı Türkçesi ile şu ifadeler yer alıyor: “Sultan Abdülhamid Han Hazretleri tarafından Washington Meclisi azalarından Mösyö Hewitt marifetiyle Amerika Birleşik Devletleri Milli Kütüphanesi’ne hediye edilmiştir (1884).” Sultanın hediyesi bu kitaplardan 309 tanesi dijitalleştirilip internet üzerinden erişime açılmış bulunuyor. Hâlâ devam eden projenin hayata geçmesinde büyük emekleri olan Kongre Kütüphanesi’nden Joan Weeks Hanım ve New York Üniversitesi’nden Guy Burak Bey’le proje üzerine konuştuk…

Biraz kendinizi bize tanıtır mısınız? Ortadoğu araştırmaları konusunda tecrübeniz nereden kaynaklanıyor?

Üniversite yıllarımda, dünyanın farklı kültürlerine merakım oldukça fazlaydı. Türkiye, Suriye, Lübnan, Ürdün, İsrail, Mısır ve Kıbrıs gibi yerleri ziyaret ettim. Bölgeye hayran kaldım ve Uluslararası Çalışmalar sahasında yüksek lisans yaptım. Daha sonra, Kongre Kütüphanesi görevimden önce, bir Türk derneğinde çalıştım.

Türkçe konuşmada ve Osmanlı Türkçesini okumada ciddi bir tecrübeniz var diyebilir miyiz?

Vaktiyle Peace Corps’da (Barış Gönüllüleri) çalışırken, Adana’nın bir köyünde iki senelik tecrübem oldu. Türk derneği ile olan çalışmalarımda günlük Türkçe konuşuyordum. Sonradan Kongre Kütüphanesi’nde Türkçe Kulübü kurdum. 2015’te, Afrika ve Ortadoğu Dairesi’ne bağlı olan Yakın Doğu ve Türk Bilimleri bölümü idareciliğine geçmiştim. Bu esnada da Türk araştırmacılarla sohbetlerimiz oluyordu. Yüksek lisans yaparken, Osmanlı Türkçesi öğrenmiştim fakat kullanmadığım için bir çoğunu unuttum. Osmanlı Türkçesi bölümüne tayinimden sonra Osmanlı Türkçemi tazelemek için çalıştım. Fakat zorlandık tabi. Çünkü bugünkü Türkçede olmayan kelimelerle karşılaşıyoruz. Sultan Abdulhamid Dijital Projesi tamamlandığı için, Osmanlı vesikalarını okumaya daha çok vakit ayırabileceğim artık.

Sultan Abdülhamid’in hediye ettiği kitapları kütüphanede nasıl keşfettiniz?

Afrika ve Ortadoğu Dairesi’nde bana, Sultan Abdülhamid’in nadir kitaplarını gösterdiler. Şaşkınlık içindeydim. Sayfaları zamanla yıprandığı için kitaplar, 1984 senesinde mikrofilme alınmış. Fakat mikrofilmlerin kullanımı zordu ve bu kitapların belli bir tasnifi de yoktu. Ben de yazar, kitap ismi, konu ve mikrofilm numaralarını listeleyerek 309 tane Sultan Abdülhamid kitabını kategorileştirdim. Bu kategori listesini de internet sitemize yükledik.

Röportajın tamamını Yedikıta Dergisi 126. sayısından (Şubat 2019) okuyabilirsiniz.

Önceki MakaleSonraki Makale

2 Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir