Kapak

Bugün dahi tarihî dokusunu büyük oranda korumuş olan İznik, Anadolu’daki ilk Selçuklu fetihlerinden olmasının yanı sıra, Osmanlı’nın da ilk fethettiği ana merkezlerden biridir. Beylikten devlete geçişin ilk basamağı diyebileceğimiz İznik, ilk kurumsal ilim merkezleri ve sosyal müesseseleriyle, devletin kuruluş yıllarında sağlam zeminlerden birini teşkil etmiştir. Burada yetişen âlimler, mutasavvıflar, beyler ve paşalar, İstanbul’un fethine açılan kapıyı aralayanlardandır. Orhan Gazi’nin fethedip Nilüfer Hatunların, Çandarlı Kara Halillerin imar ettiği İznik, Eşrefoğlu Rûmî Hazretleri ve Şeyh Kutbüddin İznikî gibi tasavvuf büyüklerinin elinde kıvamını bulmuş ve “ilk”lere sahne olmuş bir müstesna beldedir…

İşkodra Savunması’nı yahut Hasan Rıza Paşa’nın müdafaasını pek çoğumuz bilmiyoruz. Osmanlı’nın Rumeli’deki son toprak parçası düşerken verilen mücadeleyi, elbette anlatmamız gerekir. Hasan Rıza Paşa’nın üstün hizmet, gayret, cesaret ve kahramanlığı sayesinde, Balkan Savaşları esnasında gerçekleşen savunma, her şeye rağmen Osmanlı askerinin, vazifesini layıkıyla yaptığını, ordunun şan ve şerefinin korunduğunu gösteren bir kahramanlık destanıdır…

Osmanlı Devleti’nin, uç beyliğinden cihan devleti olma yolunda karadaki başarıları çok mühim olduğu gibi denizcilikleri de bir o kadar önemlidir. Doğudaki ve batıdaki pek çok fetihle Osmanlı, kuruluşundan iki asır sonra cihan hâkimi olmuştu.