- asrın başlarında resmen İngiliz sömürgesi olarak kabul edilen Güney Afrika’da İslâmiyet, İngilizlerin diğer sömürgesi olan Hindistan’dan getirdiği Müslümanlar tarafından yayılmaya başlamıştı. Asrın ortalarını geçerken Afrikalılar Osmanlı’ya müracaat ederek bir din âlimi istediler. Osmanlı Devleti son deminde bile, Güney Afrikalı Müslümanlardan maddi manevi desteklerini esirgememişti. 1860’larda Ebubekir Efendi ile başlayan tedrisat faaliyetlerinin ikinci halkası, son “Efendi”, Mahmud Fakih Emin olacaktı…
On dokuzuncu yüzyıl Osmanlı ulemasının İslâm dünyasındaki nüfuzu, diğer yüzyıllara nazaran çok daha belirgin ve müspettir. Bu asırda Avrupa’da cereyan eden milliyetçilik akımlarının etkisinden kurtulmak isteyen Osmanlı devlet ricali, ülkenin toprak ve siyasî bütünlüğünü muhafaza etmek gayesiyle İslâm dünyasına daha fazla yakınlaşma gereği duymuştur. Bu meyanda, bilhassa 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’ndan sonra dünyanın birçok yerine gönderilen Osmanlı âlimleri büyük vazifeler üstlenmişlerdir.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi 86. sayısından (Ekim 2015) okuyabilirsiniz.
