Delhi’nin Derinliklerine Yolculuk

Bu ay “Yerinde Tarih” bölümümüzde sizleri Hindistan’a götürüyoruz. Kalabalık, bol baharatlı ve olabildiğince renkli bu ülke, bağrında bize dair binlerce hatıra ve yüzlerce eser barındırıyor. Günümüzde, resmî olmayan kayıtlara göre 200 milyondan fazla Müslüman’ın yaşadığı bu geniş coğrafya, yaklaşık 7 asır Türkler tarafından huzur içinde yönetilmişti. Ta ki sömürgeciler gelinceye dek…

 Sizlere, “Lütfen gözlerinizi kapatın, kalabalık, karmaşık, bol baharatlı ve olabildiğince renkli bir ülke hayal edin.” dediğimizde, muhtemelen zihinlerinizde Hindistan canlanır. Her gidenin ve görenin farklı bir cihetine takıldığı, nev’i şahsına münhasır bir ülke burası. Gidip görenlerin bir kısmının kalmak için, diğer bir kısmının ise kendisine “Ne işim var burada?” diye söylenip, geri dönmek için can attığı zıtlıklar diyarı. Peki, bizim ne işimiz var Hindistan’da? İsterseniz önce buradan başlayalım.

Günümüzde Pakistan, Hindistan ve Bangladeş’in bulunduğu toprakların tamamı bir zamanlar Hindistan olarak isimlendiriliyordu ve bu geniş coğrafya, yaklaşık 650 yıl Müslüman Türkler tarafından yönetildi. Anadolu, Balkanlar, Arap Yarımadası ve Afrika topraklarına Osmanlıların hükmettiği yıllarda Hindistan’da, Delhi Türk Sultanlığı ile başlayan ve Bâbürlülerle devam eden Türk asırları yaşanıyordu. Hindistan’da Türk devrini bitiren, sömürü düzeninin vazgeçilmez neferi, İngilizler oldu. Türkler, yaklaşık 7 asır boyunca yönettikleri bu topraklarda, inşa ettikleri eserlerle kalıcı izler bıraktı. Özellikle yazımıza da konu olan Delhi, tarihe şahitlik etmiş pek çok eserin bulunduğu, ismi kazınmış nice kahramanın ve mühim zâtın metfun olduğu bir şehir.

Beklediğimizden daha tertipli bir havalimanına iniyoruz. Yaklaşık 15 senesini Hindistan’da geçirmiş Abdurrahman Bey, bizleri karşılıyor. Kendileri bu seyahatimizde bize mihmandarlık yapacaklar. Yeni metro çalışmalarını, yollardaki inşaatları görünce, havalimanının gayet düzenli oluşunu da ekleyerek mihmandarımıza soruyoruz. Abdurrahman Bey kısaca anlatıyor. Hindistan, tüm dünyada kendisi hakkında var olan olumsuz intibaları bertaraf etmek çabası içerisinde, pek çok çalışma yapıyormuş. Bunun için çok ciddi bütçeler ayrılmış. Şimdilik yolun başında olunsa da gelişmeler umut vaat ediyor. Birkaç gün başkent Delhi’de bulunacak, ardından diğer şehirlere geçeceğiz. Buyurun Delhi’yi hep birlikte gezelim.

İlk Adımlar

Hindistan’ın tarihî başkenti Delhi, yan yana kurulmuş iki büyük yerleşimden oluşuyor. 17. asırda Bâbürlü sultanı Şah Cihan, devletin başkentini Agra’dan Delhi’ye taşımış ve buraya Şahcihanâbâd ismini vermiş. Onun kurduğu şehir, bugün Eski Delhi olarak biliniyor ve bu bölgede Müslüman Bâbürlüler tarafından 17. ve 19. yüzyıllar arasında inşa edilmiş bir kale ile camiler, medreseler, türbeler ve tekkeler bulunuyor. Yeni Delhi ise İngilizlerin 19. yüzyılda, kendi ihtiyaçlarını karşılamak için inşa ettikleri modern yapılardan oluşuyor.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 131. sayısından (Temmuz 2019) okuyabilirsiniz.