Biliyoruz doğayı, denizi özledik; yeşile, maviye hasretiz… Bu muhafaza günlerinde bir nebze olsun özleminizi gidermek ve sizlere tadımlık İstanbul manzaraları sunmak için “Boğaz’a Nazır Camiler” video serimiz başlıyor. Sağlık ve mutlulukla iyi seyirler dileriz…

1. Yahya Efendi Camii

İlk durağımız Beşiktaş Yahya Efendi Dergâhı ve Camii. Burası Beşiktaş’tan Ortaköy’e giderken Çırağan Caddesi’ne bağlanan Yahya Efendi çıkmazı veya yokuşunda yer alıyor. Yokuşu çıkınca Boğaz’a nazır büyük bir arazi üzerine kurulu yapı topluluğu sizi karşılıyor. Külliyenin yer aldığı bu alanı Şeyh Yahya Efendi’nin kendi imkânları ile satın aldığı biliniyor.

Peki kimdir Yahya Efendi? 16. asır Osmanlı uleması ve evliyasından Yahya Efendi aslen Trabzonludur. Uzun yıllar Beşiktaş’ta müderrislik yapması sebebiyle Beşiktaşî Yahya Efendi diye anılır. Babası Ömer Efendi’nin Trabzon kadılığı zamanında, Şehzade Selim (Yavuz Sultan Selim) Trabzon valiliği yapmaktadır. O devirde şehzadenin oğlu Süleyman (Kanuni), Yahya Efendi’den birkaç gün sonra dünyaya gelmiştir. Ve Şehzâde Süleyman’a Yahya Efendi’nin annesi Afife Hatun sütannesi olmuştur. Böylece Yahya Efendi ve Kanuni Sultan Süleyman sütkardeş olmuşlardır.

İlk tahsilini Trabzon medreselerinde tamamlayan Yahya Efendi, Yavuz Sultan Selim’in tahta çıkışının ardından Şehzade Süleyman’ın maiyetinde ailesiyle birlikte İstanbul’a gitmiştir. İstanbul’da tahsilini Zenbilli Ali Efendi’nin yanında tamamlamış ve İstanbul’da birçok medresede müderrislik yapmıştır. Daha sonraları kendi imkânlarıyla Beşiktaş’ta geniş bir arazi satın almış ve hayatının geri kalanını burada kurduğu dergâhta müderrislik yaparak geçirmiştir.

Yahya Efendi’nin şöhreti vefatından sonra da devam etmiş, türbesiyle tekkesinin çevresi kendisine komşu olmak isteyenlerin mezarlarıyla dolmuştur. Yahya Efendi Külliyesi günümüzde yoğun yeşil dokusu, sıcacık ahşap yapıları, Boğaz’a nazır manzarası ile İstanbul’un huzur veren mütevazı köşelerinden biridir…

Fotoğraf Galerisi

Yahya Efendi Camii Videosu

2. Nusretiye Camii

“Boğaz’a Nazır Camiler” serimizde şimdi de Nusretiye’deyiz. Burası bir selâtin camii. Banisi Sultan İkinci Mahmud olan bu Avrupâi usuldeki yapının mimarı, son devirde pek çok devlet binası yapan Balyan ailesinden Krikor Amira Kalfa’dır.

Tophane’de yer alması sebebiyle halk arasında Tophane Camii olarak da bilinen Nusretiye, tarihî Suriçi sınırları dışında inşa edilen en büyük Osmanlı camilerinden birisi. Galata Köprüsü’nden Beyoğlu cihetine geçince Karaköy’den Beşiktaş’a uzanan camiler silsilesinde önce Kılıç Ali Paşa’yı, sonra Nusretiye’yi ve ardından da Dolmabahçe Camii’ni ziyaret edebilirsiniz yürüyerek.

Cami dikey çizgilerin hâkim olduğu yapısıyla şehrin Boğaziçi’ne bağlandığı kesimde gösterişli bir eser hüviyetine sahip. Nusretiye ve İstanbul’a dair en güzel görüntülerden birine ulaşmak için Cihangir sırtlarına çıkmanız gerek. Caminin minareleri arasından Sarayburnu’nu, Haliç ve Marmara Denizi’ni ve hatta diğer tarafta Harem’i bile görmek mümkün…

Fotoğraf Galerisi

Nusretiye Camii Videosu

3. Üryanizade Camii

Serinin 3. camisinde karşıya, Anadolu yakasına geçiyoruz. Sizi şirin ve mütevazı bir yapıyla tanıştıracağız. Kuzguncuk’tan Beylerbeyi’ne giderken sahildeki Üryanizade Ahmed Esad Efendi Camii’ndeyiz. Burası tam manasıyla lebiderya…

İbadethaneden çok, küçük bir köşkü andıran caminin banisi, İkinci Abdülhamid Han devrinin şeyhülislâmlarından Üryanizade Ahmed Esad Efendi’dir. Esad Efendi, 1878 yılından itibaren fasılasız 11 yıl şeyhülislâmlık yapmış ve 1889 yılında vazifesi başında vefat etmiş. Eyüpsultan’daki türbesi bizzat Abdülhamid Han tarafından yaptırılmış.

Üryanizade Ahmed Esad Efendi halihayatında Kuzguncuk sahilindeki yalısının yanına kendi adıyla anılan camiyi inşa ettirmiştir. 40 günde tamamlandığı söylenen cami ahşap yapılıdır.  Özellikle şirin minaresi ve baklava motifleriyle süslü, küçük köşk biçimindeki şerefesi görülmeye değer. Caminin içi de çok mütevazı ve sadedir. Geçtiğimiz yıllarda geçirdiği kötü restorasyonla büyük ölçüde orijinalliğini yitirse de Üryanizade Camii, Boğaz’a nazır konumu ile deniz ve ahşabın huzurunu birlikte yaşamak isteyenler için hâlâ görülmesi gereken yerlerden…

Fotoğraf Galerisi

 Üryanizade Camii Videosu

4. Defterdar İbrahim Paşa Camii

Boğaz’a Nazır Camiler serimizin 4. rotası bir paşa camii. Ortaköy Defterdarburnu’nda, deniz kıyısındaki bu şirin yapı Defterdar İbrahim Paşa Camii… 17. yüzyıla ait yapı İhmal Paşa Camii veya Defterdarburnu Camii olarak da biliniyor.

1661 yılında Defterdar İbrahim Paşa tarafından yaptırılan cami fevkani, kagir bir yapıda olup, kayıkhanelerin üstü ahşaptır. Yolun aşağısında kalan ve merdivenle inilen deniz kıyısındaki bu mütevazı ibadethane birçok defa tadilat geçirmiş, en son 2011 yılında kapsamlı restorasyonla bugünkü halini almıştır.

Ortaköy’e yolu düşenlerin Boğaz’ın incisi mesabesindeki Büyük Mecidiye (Ortaköy) Camii’ne gittiklerinde biraz ilerideki Defterdar İbrahim Paşa Camii’ni de görmeleri ve Boğaz’a bir de buradan bakmaları tavsiye olunur.

Fotoğraf Galerisi

Defterdar İbrahim Paşa Camii Videosu