Orta Asya bozkırlarında hüküm sürmüş Türk hakanlıkları içinde Müslümanlığı resmî din olarak kabul eden ilk devlet, Karahanlılardı. Onlar köklü bir İslâmî geçmişe sahip olmasalar da kısa süre içerisinde İslâm’a can ü gönülden teslim ve adapte olup tesirleri günümüze ulaşan bir medeniyetin temellerini attılar. Karahanlı hakanlarından biri, dünya üzerindeki ilk teşkilatlı medreseyi kuracak ve bu yapı, asırlar boyunca bir şablon olarak kullanılacaktı…
Vezir-i Kebir Bayezid Paşa
Osmanlı tarihinde çok kıymetli paşalar, büyük sadrazamlar yetişmiş, çok kritik vazifeler üstlenmiştir. Ulu sultanların devlet yüküne ortak olmuş, kimisi bu uğurda canını bile feda etmiştir. Bu devlet adamlarından biri de Bayezid Paşa’dır. Ankara Savaşı’ndan çıkan Osmanlı Devleti’nin yeniden toparlanmasında, Bayezid Paşa’nın büyük hizmetleri olmuştur…
Osmanlı’da Renkli Baskının Öncüsü Çinkograf Mehmed Rifat Bey
Günümüz matbaacılığının vazgeçilmezlerinden olan renkli baskı tekniği, dünyada ilk defa çinkografi usulüyle gerçekleştirilebilmişti. Avrupa’da yeni keşfedilmiş bu usulü Osmanlı’ya, Çinkograf Mehmed Rifat Bey getirmişti…
Yazı Sanatının Elsiz Ve Ayaksız Ustaları
Aynı yıllarda yaşayan, biri İstanbul’da diğeri Avrupa’da icra-i sanat eyleyen iki sanatkâr vardı. İsimleri Bîdest ü Bîpâ Mehmed Efendi ve Nürnbergli Matthias Buchinger idi. İki sanatkârın ortak özelliği, engelli olmalarıydı. Her ikisinin de elleri ve ayakları yoktu ancak eserleri oldukça dikkat çekiciydi…
İki Muhteşem Sultanın Yâdigârı Hafsa Valide Sultan
O, Yavuz Sultan Selim’in başkadını ve Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Hafsa Valide Sultan’dır. Osmanlı sarayında yarı resmî ve nüfuzlu bir “Valide Sultanlık” makamı, “Mehd-i Ulyâ-yı Saltanat” adıyla ilk defa onun zamanında kurulur. Manisa’dan Sırbistan’a, Marmaris’ten Trabzon’a onlarca hayır eserinin bânîsi ve dahi mesir macunu geleneğinin sebeb-i zuhurudur…
Otomatik Hareketin Babası Cizreli İsmail B. Rezzaz
Fikrî altyapısı ve teknik uygulaması tamamen kendine ait araçlar inşa eden Ebu’l-İzz el-Cezerî, günümüz teknolojisine pek çok yönden tesir etmiş bir İslâm bilginidir. O, kendisinden önceki âlimlerin bilgilerinden istifade etmekle birlikte bu birikimi zirve noktasına taşıyarak onları kat kat aşmıştı. Özellikle otomatik hareket noktasındaki çalışmaları, onu diğer pek çok meslektaşından farklı kılıyordu…
Moğolları Dizginleyen Sultan Celâleddin Harezmşah
Müslüman dünyasının yetiştirdiği büyük sultanlardan birisidir Celâleddin Harezmşah. Savaş meydanlarında askerî kudret ve dehasıyla düşmanına göz açtırmayan; yenilmez denilen Cengiz Han’ın ordularını defalarca mağlup etmiş, muzaffer kumandandır. Siyasî hataları, kendisinin ve devletinin sonunu getirse de cesur ve bahadır hükümdarlardan birisi olarak tarihteki yerini almıştır…
Karinabâdî Ömer Hilmi Efendi
Osmanlı’nın son devrinde yetişen önemli hukuk adamlarından biri ve Mecelle’yi hazırlayan heyette yer alan Karinabâdî Ömer Hilmi Efendi’yi yakından tanıyalım.
Seyyid Şerif Cürcânî
Seyyid Şerif Cürcânî Hazretleri, ilim aşkının peşinde Anadolu’dan Mısır’a, Şiraz’dan Semerkand’a binlerce kilometre mesafe kat etti. Bütün ilmi bir tarafa, …
İlk Çocuk Doktorumuz Şifaî Şaban Efendi
Unutulup gitmiş hekimlerimizdendir Şifaî Şaban Efendi. Hâlbuki o, çalışkanlığı, azim ve gayretiyle devrinin en iyi tabiplerindendi. Üstelik bir toplumun en …