Blagay kasabasının içinde bulunduğu topraklar, Fatih Sultan Mehmed tarafından Osmanlı mülküne dâhil edilmiştir.
Mostar şehrindeki tarihî Mostar Köprüsü’nün altından akan Neretva Nehri’ne paralel olarak güneye doğru giderken, ana yoldan sola dönen dar bir yol Blagay kasabasına çıkar. Mostar’a 15-20 kilometre uzaklıkta olan kasabaya ulaştığınızda sizi yolun sağ tarafındaki Hünkâr Camii veya nam-ı diğer Kanunî Camii karşılar.
Blagay kasabasının da içinde bulunduğu bu topraklar, Fatih Sultan Mehmed tarafından Osmanlı mülküne dâhil edilmiştir. Uzaktan yıkıntıları görünen Blagay Kalesi, kasabaya göre çok yüksek bir yerde kurulmuş olup kilometrelerce uzaklıkları kontrol edebilecek bir konumda. Eskiden, köyde taştan yapılmış, çatıları ekseriya kiremitle kapatılmış dört yüz elli hane bulunmaktaymış. Fatih tarafından yaptırılan bir cami ve ayrıca bir mektep, bir medrese ve iki handan bahsedilse de bunlar günümüze ulaşamamıştır.
Blagay Tekkesi
Blagay Tekkesi, Buna Nehri’nin doğduğu mağaranın hemen yanına yapılmıştır. Tekkenin duvarlarını yalayarak akıp giden Buna, on iki kilometre sonra, Mostar’dan gelen ve Adriyatik’e dökülen Neretva Nehri’ne karışıyor. Bıçakla kesilmiş gibi görünen kayalardan oluşan devasa dağ, ilk bakışta insanı çok ürpertiyor ama adeta tekkenin üzerine eğilmiş de sanki onu korumak istiyormuş gibi. Bu kayalar acaba tekkenin üstüne düşmüyor mu diye insanın içinden geçirmemesi mümkün değil. Nitekim, görüştüğümüz bazı insanlar, zaman zaman ufak parçaların düştüğünü ve bu yüzden tekkenin tamir gördüğünü anlattılar. Kâgir olarak inşa edilmiş olan tekke üç kattan oluşmakta. Birinci katta, içinde iki sanduka bulunan bir türbe mevcut. Türbede yatanların kimlikleri belli değil ama halk arasında “Açıkbaş” diye biliniyorlar.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi Haziran(10. Sayı 2009) sayısından okuyabilirsiniz.