Birinci Dünya Savaşı’nda cepheden dönen malûl gazileri çoğu zaman daha da kötü bir hayat beklemektedir. Vatan ve millet için savaşan gazileri, savaşın tabiî sonuçlarından olan malûliyetten çok, yaşamak zorunda kaldıkları hayat adeta öldürmüştür. Ma‘lûlîn-i Guzâta Muâvenet yani Sakat Gazilere Yardım Cemiyeti, savaş mağdurlarının acılarını azaltmak için kurulan sosyal yardım kuruluşlarından biri idi…
Birinci Dünya Savaşı milyonlarca insanın ölmesine, yaralanmasına, sakat kalmasına, kaybolmasına ve perişan olmasına sebep olmuştur. Savaşın en çok etkilediği devletlerden biri de şüphesiz Osmanlı Devleti’dir. Osmanlı askeri bu savaşta şehit olmuş, yaralanmış, sakat kalmış veya gazi olmuştur. Malûl gazileri, kaybettikleri kollarından, bacaklarından ve sair uzuvlarından ziyade bazı devlet görevlilerinin ve millet fertlerinin ilgisizliği daha çok üzmüştür. Harpten sonra yiyecek ekmeğe muhtaç kalanlar hatta dilenenlerin dahi olduğu bilinmektedir. Malûl askerlerle birlikte aileleri de bu akıbetten nasibini almıştır. Nitekim Balkan Savaşları sonunda kurulan Müdafaa-i Milliye Cemiyeti’nin bir beyannamesinde de bu hususa değinilmekte, harp yıllarında memleket için savaşanların karşılaştıkları zorluklar dile getirilmekte ve bunlarla başa çıkmak için teşkilatlanmak lüzumundan bahsedilmektedir.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi 94. sayısından (Haziran 2016) okuyabilirsiniz.