Dünyanın İlk Kurumsal Medresesini Kuran Hükümdar Tamgaç İbrahim Han

Orta Asya bozkırlarında hüküm sürmüş Türk hakanlıkları içinde Müslümanlığı resmî din olarak kabul eden ilk devlet, Karahanlılardı. Onlar köklü bir İslâmî geçmişe sahip olmasalar da kısa süre içerisinde İslâm’a can ü gönülden teslim ve adapte olup tesirleri günümüze ulaşan bir medeniyetin temellerini attılar. Karahanlı hakanlarından biri, dünya üzerindeki ilk teşkilatlı medreseyi kuracak ve bu yapı, asırlar boyunca bir şablon olarak kullanılacaktı…

Büyük dedesi Abdülkerim Satuk Buğra Han ve babası İlig Nasr Han gibi, Karahanlıların en namlı hakanlarından biridir Tamgaç İbrahim Han. Böri Tegin, Buğra Kara Hakan onun unvanlarından bazısı. “Devletin kendisiyle övündüğü, adaletin teminatı, muzaffer melik, devletin direği, Hakk’ın dininin yardımcısı, Müslümanların sığınağı, halifenin kılıcı…” Dahası, “Doğu’nun ve Çin’in hükümdarı…” Kitaplar onu böyle vasıflandırmış. Haksız da değiller…

Batı Karahanlıların ilk hükümdarı Tamgaç İbrahim Han, 1041’de kurduğu ülkesini Semerkand’dan idare ediyordu. Onun devri, siyasî ve askerî faaliyetlerden ziyade din, eğitim, kültür ve sanat gibi sahalardaki hizmetleriyle ön plandadır. Halkının itikadını muhafaza edip gönlünü kazanmak ve refahını sağlamak, İbrahim Buğra Han’ın en çok önem verdiği hususlardır.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 160. sayısından (Aralık 2021) okuyabilirsiniz.

Arif Ziya Ardıç

Recent Posts

Asla Dönüş İhtida

İhtida kelimesi sözlükte, “doğru yolu bulmak, yol göstermek, hakikate ulaşmak” manasına gelen hidayet kökünden türemiştir.

2 gün ago

Mühtedi Bir Baba ve İki Kızı

İhtida eden Doktor Panayota, Eyüp Sabri ismini almış ve kısa bir süre sonra da namaz…

2 gün ago

Osmanlı’ya Hizmet Etmiş Meşhur Mühtediler

Tarihte ata dinini bırakıp İslâm’ı seçen ve değişik mesleklerden olup İslâm’a ve Osmanlı Devleti’ne hizmet…

2 gün ago

Kutlu Fetih İstanbul

İstanbul'un Fethi infografik formatında sizlerle!

2 gün ago

İstanbul’un İlk Darphanesi Simkeşhane Şimdilerde Kütüphane

İstanbul’un İlk Darphanesi Simkeşhane Şimdilerde Kütüphane

2 gün ago

Bir Dede Üç Mahalle

Gez dünyayı, gör Konya’yı demişler. Bakalım kısacık Konya turumuzda bizleri neler bekliyor?..

2 gün ago