Babayiğit bir padişahın babayiğit oğlu Yusuf İzzeddin Efendi, tahtın en yakın vârisi olarak “veliahd-ı saltanat” iken, 1916 Şubat’ında şaibeli bir şekilde vefat etmişti. Veliaht için, padişahlar gibi bir cenaze merasimi düzenlendi. Merasimin bütün detayları ise teşrifat defterine kaydedilmiş, kortejin dizilimi ve takip edeceği güzergâh, kroki ile gösterilmişti. Peki, ilk defa yayınlanan bu vesikaya göre Yusuf İzzeddin Efendi’nin cenaze merasimi nasıldı?
Yusuf İzzeddin Efendi, 1857 yılında Dolmabahçe Sarayı’nda doğdu. Babası Abdülaziz Han, annesi ise Dürrinev Kadınefendi idi. Şehzadelerin tahta çıkıncaya kadar çocuk sahibi olmaları yasaktı. Yusuf İzzeddin Efendi, babası şehzade iken doğduğu için, babasının tahta çıktığı 1861 yılına kadar dört yıl boyunca varlığı gizlenmiştir.
Babasının tahta çıkmasından sonra oldukça renkli bir hayatı olmuştur. 10 yaşındayken babasıyla birlikte Avrupa gezisine katılmış, 14 yaşındayken 1871 yılında babası Sultan Abdülaziz Han tarafından Müşir rütbesiyle Hassa Ordusu komutanlığına tayin edilmişti.
19 yaşındayken, babasının vefatından sonra, amcası Sultan Abdülmecid’in oğulları Sultan Beşinci Murad, Sultan İkinci Abdülhamid ve Sultan Beşinci Mehmed Reşad sırasıyla tahta çıktılar. Yusuf İzzeddin Efendi, 27 Nisan 1909 tarihinde Sultan Reşad’ın tahta çıkmasıyla hanedanın padişahtan sonraki en yaşlı erkeği olarak veliahd-ı saltanat durumuna yükseldi.
Ancak tahta çıkamadan 1 Şubat 1916 tarihinde beklenmedik biçimde Zincirlikuyu’daki köşkünde vefat etmiş hâlde bulundu. Vefat sebebi resmî kayıtlara intihar olarak geçse de pek çok araştırmacı, bu âni ölümün bir suikast olduğunda hemfikirdir.
Yusuf İzzeddin Efendi’nin cenaze merasimi, vefat ettiği tarih olan 1 Şubat 1916 (19 Kânûnusânî 1331) Salı gününün ertesi günü, 2 Şubat 1916 Çarşamba günü gerçekleştirilmişti.
Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 169. sayısından (Eylül 2022) okuyabilirsiniz.
Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…
Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…
Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…
Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…
Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…
Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…
View Comments
Allah razı olsun emegi geçenlerden iyiki varsınız
Yusuf İzzeddin Efendi neden intihar etti? Okumuştum bir tarih dergisinde bunu.