Yusuf İzzeddin Efendi’nin Cenaze Merasimi

Babayiğit bir padişahın babayiğit oğlu Yusuf İzzeddin Efendi, tahtın en yakın vârisi olarak “veliahd-ı saltanat” iken, 1916 Şubat’ında şaibeli bir şekilde vefat etmişti. Veliaht için, padişahlar gibi bir cenaze merasimi düzenlendi. Merasimin bütün detayları ise teşrifat defterine kaydedilmiş, kortejin dizilimi ve takip edeceği güzergâh, kroki ile gösterilmişti. Peki, ilk defa yayınlanan bu vesikaya göre Yusuf İzzeddin Efendi’nin cenaze merasimi nasıldı?

Yusuf İzzeddin Efendi, 1857 yılında Dolmabahçe Sarayı’nda doğdu. Babası Abdülaziz Han, annesi ise Dürrinev Kadınefendi idi. Şehzadelerin tahta çıkıncaya kadar çocuk sahibi olmaları yasaktı. Yusuf İzzeddin Efendi, babası şehzade iken doğduğu için, babasının tahta çıktığı 1861 yılına kadar dört yıl boyunca varlığı gizlenmiştir.

Babasının tahta çıkmasından sonra oldukça renkli bir hayatı olmuştur. 10 yaşındayken babasıyla birlikte Avrupa gezisine katılmış, 14 yaşındayken 1871 yılında babası Sultan Abdülaziz Han tarafından Müşir rütbesiyle Hassa Ordusu komutanlığına tayin edilmişti.

19 yaşındayken, babasının vefatından sonra, amcası Sultan Abdülmecid’in oğulları Sultan Beşinci Murad, Sultan İkinci Abdülhamid ve Sultan Beşinci Mehmed Reşad sırasıyla tahta çıktılar. Yusuf İzzeddin Efendi, 27 Nisan 1909 tarihinde Sultan Reşad’ın tahta çıkmasıyla hanedanın padişahtan sonraki en yaşlı erkeği olarak veliahd-ı saltanat durumuna yükseldi.

Ancak tahta çıkamadan 1 Şubat 1916 tarihinde beklenmedik biçimde Zincirlikuyu’daki köşkünde vefat etmiş hâlde bulundu. Vefat sebebi resmî kayıtlara intihar olarak geçse de pek çok araştırmacı, bu âni ölümün bir suikast olduğunda hemfikirdir.

Veliahdın Cenaze Merasimi

Yusuf İzzeddin Efendi’nin cenaze merasimi, vefat ettiği tarih olan 1 Şubat 1916 (19 Kânûnusânî 1331) Salı gününün ertesi günü, 2 Şubat 1916 Çarşamba günü gerçekleştirilmişti.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 169. sayısından (Eylül 2022) okuyabilirsiniz.

Hüseyin Göksal

View Comments

  • Yusuf İzzeddin Efendi neden intihar etti? Okumuştum bir tarih dergisinde bunu.

Recent Posts

Mukaddes Topraklara Selçuklu Hizmeti

Selçuklu sultanlarının Haremeyn’e olan bağlılıkları ve İslâm ümmetine hizmet etme arzusu, her şeyin üzerinde olmuştur.…

2 hafta ago

Çanakkale Siperlerinde Bir Damla Su

Çanakkale’de bir yanda düşmanla göğüs göğüse çarpışılırken, diğer yanda yakıcı sıcak, toz bulutları, sinekler ve…

2 hafta ago

Fotoğraf Arkası Yazıları

Bir fotoğraf karesinin arkasında yer alan ifadeler, sadece bir fotoğrafı değil, o ânın içindeki bütün…

2 hafta ago

Şehzade Cihangir ve Sultan Süleyman Han’ın Serencamı

Tarihin en kudretli hükümdarlarından biri olan Sultan Süleyman Han’ın uzun ve zaferlerle dolu saltanatı, kudretinin…

2 hafta ago

Peygamber Âşığı İki Vezir

Selçuklu döneminde sultanlarla birlikte vezirler ve önde gelen devlet adamları da mukaddes beldelere hizmet etmeyi…

2 hafta ago

Selçuklu Hac Emîrlerinin Mukaddes Beldelere Hizmetleri

Hac emîrliği, Abbasîler ve Selçuklular devrinde güvenliğin ötesinde siyasî ve dinî otoritenin de sembolü olmuştur.…

2 hafta ago