Genellikle savaş dönemlerinde kullanılan hastane gemileri, Osmanlı Devleti’nde ilk defa Kırım Savaşı (1853-1856) sırasında kullanılmıştır. Daha sonraları Trablusgarb, Balkan ve Birinci Dünya Savaşları, hastane gemilerinin en fazla kullanıldığı dönemler olmuştur.
Çok fazla bilinmeyen, Osmanlı’da gemilerin hastane haline getirilmesi, bir başka tabirle hastane gemisi kullanımı ilk defa Kırım Savaşı zamanına rastlamaktadır. Kırım Harbi esnasında, kara askerleri için Mesûdiye, deniz askerleri için Suriye ve Osmanlı’nın müttefiki olan İngiliz askerleri için de Memdûhiye gemileri hastane gemisi olarak tahsis edilmiştir. 1872 tarihinde de Hümâ-yı Tevfik vapuru, Sıhhiye Nezareti’nin (Sağlık Bakanlığı) isteği üzerine Karadeniz boğazında bir müddet hastane gemisi olarak kullanılmıştır.
Padişahın Hastane Gemisi Talimatı
Osmanlı Arşivi’nde ulaşmış olduğumuz bir belge, zamanın padişahı olan Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın bir hastane gemisi için yeni araştırmalar içinde olduğunu bize göstermektedir.
Bu belgeye göre 1893 yılında İstanbul’a, padişaha saygı ve hürmetlerini bildirmek için bir hastane gemisi gelmişti. İngiltere’ye ait olan “Mein” ismindeki bu hastane gemisini Amiral Sir Charles D. idare etmekteydi. Padişah, bu gemi personeline altın liyakat madalyaları vermişti. Ayrıca, gemiyi ziyaret ederek içinde bulunan bütün tertibatın incelenmesi için Tabib Birinci Ferik İbrahim Ali’ye padişah tarafından emir verilmiştir.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi Eylül (13. Sayı 2009) sayısından okuyabilirsiniz.
Selçuklu sultanlarının Haremeyn’e olan bağlılıkları ve İslâm ümmetine hizmet etme arzusu, her şeyin üzerinde olmuştur.…
Çanakkale’de bir yanda düşmanla göğüs göğüse çarpışılırken, diğer yanda yakıcı sıcak, toz bulutları, sinekler ve…
Bir fotoğraf karesinin arkasında yer alan ifadeler, sadece bir fotoğrafı değil, o ânın içindeki bütün…
Tarihin en kudretli hükümdarlarından biri olan Sultan Süleyman Han’ın uzun ve zaferlerle dolu saltanatı, kudretinin…
Selçuklu döneminde sultanlarla birlikte vezirler ve önde gelen devlet adamları da mukaddes beldelere hizmet etmeyi…
Hac emîrliği, Abbasîler ve Selçuklular devrinde güvenliğin ötesinde siyasî ve dinî otoritenin de sembolü olmuştur.…