Güneş saatleri zamanı gösteren ilk aletlerdir. Eskiden zamanı belirlemenin en kolay yolu, düz bir zemine bir çubuk dikmek ve güneşli bir havada gölgesini izlemekti. Çubuğun gölgesi, Güneş’in gökyüzündeki konumu ve dolayısıyla günün zamanı konusunda doğrudan bilgi sağlardı. Günlük hayat, sosyal ilişkiler ve ibadet Güneş’in doğuşuna, doruk yüksekliğe ulaşmasına ve batışına göre düzenlenirdi…

İnsanoğlu zamanı tespit etmek için çok çeşitli yollara baş-vurmuştur. Güneş saatleri, su saatleri, kum saatleri, mekanik saatler, elektronik saatler ve atom saatleri hep bu ihtiyaç neticesinde icat edilmişlerdir.

Eskiden zamanı belirlemenin en kolay yolu, düz bir zemine bir çubuk dikmek ve güneşli bir havada gölgesini takip etmekti. Çubuğun gölgesi, Güneş’in gökyüzündeki konumu ve dolayısıyla günün zamanı konusunda doğrudan bilgi sağlardı. Günlük hayat, sosyal ilişkiler ve ibadet, Güneş’in doğuşuna, doruk yüksekliğe ulaşmasına ve batışına göre düzenlenirdi.

Genellikle taş veya maden bir levha üzerine sabitlenen demir çubuğun etrafına çizilen çizgiler ve çubuğun gölgesinin bu çizgilere düşmesine göre zamanın belirlendiği aletlere güneş saati denmiştir. Güneş saatlerine basîta ve mikat gibi isimler de verilmiştir.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Mart  (31. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Yakup Mehmetçik

Recent Posts

Reval Görüşmeleri (1908)

Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…

3 hafta ago

Cüzzamlılar

Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…

3 hafta ago

Betona Gömülen Hatıralar

Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…

3 hafta ago

Sakarya Nehri’nin Doğduğu Topraklarda Bir Osmanlı Mirası Mahmudiye ve Çifteler

Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…

3 hafta ago

Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sırtını Yasladığı Âlim Fenârîzâde Ali Çelebi

Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…

3 hafta ago

Timur Han’ın Hindistan Seferi

Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…

3 hafta ago