Orta Asya bozkırlarında hüküm sürmüş Türk hakanlıkları içinde Müslümanlığı resmî din olarak kabul eden ilk devlet, Karahanlılardı. Onlar köklü bir İslâmî geçmişe sahip olmasalar da kısa süre içerisinde İslâm’a can ü gönülden teslim ve adapte olup tesirleri günümüze ulaşan bir medeniyetin temellerini attılar. Karahanlı hakanlarından biri, dünya üzerindeki ilk teşkilatlı medreseyi kuracak ve bu yapı, asırlar boyunca bir şablon olarak kullanılacaktı…
Büyük dedesi Abdülkerim Satuk Buğra Han ve babası İlig Nasr Han gibi, Karahanlıların en namlı hakanlarından biridir Tamgaç İbrahim Han. Böri Tegin, Buğra Kara Hakan onun unvanlarından bazısı. “Devletin kendisiyle övündüğü, adaletin teminatı, muzaffer melik, devletin direği, Hakk’ın dininin yardımcısı, Müslümanların sığınağı, halifenin kılıcı…” Dahası, “Doğu’nun ve Çin’in hükümdarı…” Kitaplar onu böyle vasıflandırmış. Haksız da değiller…
Batı Karahanlıların ilk hükümdarı Tamgaç İbrahim Han, 1041’de kurduğu ülkesini Semerkand’dan idare ediyordu. Onun devri, siyasî ve askerî faaliyetlerden ziyade din, eğitim, kültür ve sanat gibi sahalardaki hizmetleriyle ön plandadır. Halkının itikadını muhafaza edip gönlünü kazanmak ve refahını sağlamak, İbrahim Buğra Han’ın en çok önem verdiği hususlardır.
Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 160. sayısından (Aralık 2021) okuyabilirsiniz.
Selçuklu sultanlarının Haremeyn’e olan bağlılıkları ve İslâm ümmetine hizmet etme arzusu, her şeyin üzerinde olmuştur.…
Çanakkale’de bir yanda düşmanla göğüs göğüse çarpışılırken, diğer yanda yakıcı sıcak, toz bulutları, sinekler ve…
Bir fotoğraf karesinin arkasında yer alan ifadeler, sadece bir fotoğrafı değil, o ânın içindeki bütün…
Tarihin en kudretli hükümdarlarından biri olan Sultan Süleyman Han’ın uzun ve zaferlerle dolu saltanatı, kudretinin…
Selçuklu döneminde sultanlarla birlikte vezirler ve önde gelen devlet adamları da mukaddes beldelere hizmet etmeyi…
Hac emîrliği, Abbasîler ve Selçuklular devrinde güvenliğin ötesinde siyasî ve dinî otoritenin de sembolü olmuştur.…