Türk denizciliğinde yeni bir çığır açan ilk buharlı gemilerin Osmanlı Donanması’na girişi, Swift Vapuru’nun 21 Mayıs 1828’de, meraklı bakışların arasında İstanbul’a girişi ile başlayacaktı. Swift, 320.000 kuruşa satın alınacak, ardından bir ikinci buharlı gemimiz Hylton Jollife donanmaya dahil olacaktı…

Osmanlı denizciliğini gemi inşa teknolojisindeki gelişmelere göre üç döneme ayırmak mümkündür. Bu dönemlerden ilki kürekli gemiler dönemidir. Osmanlı Donanması’nda, devletin kuruluş döneminde kıyılara ulaşıldığında Akdeniz’deki geleneğe uygun olarak kadırga tipi kürekli gemi, ana savaş unsuru olarak kullanılmıştır. Kürekli gemilerde esas hareket ettirici güç olarak kürek kullanılmakla beraber rüzgârlı havalarda ve açık denizlerde yardımcı seyir elemanı olarak yelken de kullanılıyordu. Osmanlı Donanması’ndaki kürekli gemilerin, yerini yelkenli gemilere bırakması 17. yüzyılda gerçekleşmiş ve 1682’de Osmanlı denizciliğinin ikinci dönemi başlamıştır.

19.yüzyıldaki sanayi gelişmeleri ise gemi inşasındaki yenilikleri de etkilemiş böylece Osmanlı denizciliğinin son dönemini ve günümüz Türk denizciliğinin de temelini oluşturan buharlı gemiler kullanılmaya başlanmıştır.Bilindiği gibi ilk defa buhar makinesini İngilizler kullanmıştır. 1775 yılında James Watt, buharlı makineyi bulup buhardan hareket enerjisini elde etmiştir. Buhar makinesi, Endüstri İnkılabı adı altındaki geliş-melerde anahtar rolü oynadı. Başlangıçta pompalarda ve tekstil makinelerini işletmekte kullanılan buharlı makineler özellikle 18. yüzyılın ikinci yarısında geliş-meye başlamıştır.

 

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Mart  (31. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Nurcan Bal

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

5 gün ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

5 gün ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

5 gün ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

5 gün ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

5 gün ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

5 gün ago