Teknoloji Tarihi

99 Yıllık Haliç-Karadeniz Demiryolu Hattı Açılacak mı?

BİNLERCE ASKERİN GECELİ GÜNDÜZLÜ ÇALIŞARAK İNŞA ETTİĞİ BİR TREN HATTIYDI, HALİÇ KARADENİZ SAHRA HATTI… YILLARCA KADERİNE TERK EDİLMİŞ VAZİYETTE, TOPRAĞA GÖMÜLÜ BİR HALDE BEKLEDİ DURDU. NİHAYET, SON GÜNLERDE HATTIN TEKRAR FAAL HALE GETİRİLMESİ GÜNDEMDE…

Osmanlı devrinde İstanbul’un elektrik ihtiyacını karşılamak üzere Kağıthane’de 1914 tarihinde kurulan Silahtarağa Termik Santrali, kömürün yakılması ile ortaya çıkan enerjiyi jeneratörler vasıtasıyla elektriğe dönüştürüyordu. Gerekli kömür ise Zonguldak’taki madenlerden karşılanıyordu. Zonguldak’tan gemilere yüklenen kömür deniz yoluyla Haliç’teki santrale ulaştırılıyordu.

1914 tarihinde Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ve Rusya’nın Karadeniz’deki Osmanlı gemilerini tehdit etmesi üzerine Zonguldak’tan yapılan kömür nakliyatında aksaklıklar başladı. Dolayısıyla İstanbul’un elektriğini üreten tek santral konumunda olan Silahtarağa Termik Santrali’ne başka yollardan kömür temin etmek gerekiyordu. Ama nasıl? Santralin üretimde aksaklık yaşamaması için kömür ihtiyacının aralıksız olarak sağlanması zaruriydi.

Silahtarağa Termik Santrali’nin işletmecisi Osmanlı Anonim Elektrik Şirketi problemi ortadan kaldırmak için çareler aramaya başladı. Bir süre sonra şirket, İstanbul’un kuzeyinde bulunan linyit ocaklarından çıkarılan kömürün, santrale ulaştırılması için bölgeye bir demiryolu hattı inşa edilmesine karar verdi. Proje, İstanbul’un elektriksiz kalma ihtimali dolayısıyla oldukça önemliydi.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Ekim (74. Sayı 2014) sayısından okuyabilirsiniz.

Ömer Faruk Salar

Recent Posts

Reval Görüşmeleri (1908)

Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…

3 hafta ago

Cüzzamlılar

Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…

3 hafta ago

Betona Gömülen Hatıralar

Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…

3 hafta ago

Sakarya Nehri’nin Doğduğu Topraklarda Bir Osmanlı Mirası Mahmudiye ve Çifteler

Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…

3 hafta ago

Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sırtını Yasladığı Âlim Fenârîzâde Ali Çelebi

Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…

3 hafta ago

Timur Han’ın Hindistan Seferi

Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…

3 hafta ago