Osmanlı Tarihi

100 Yıl Önce Elektrikli Sokak Lambası

İlk sokak lambasını İspanya’nın Kurtuba şehrinde yapan Endülüs Emevileri, her yüz metrede bir içerisinde gaz lambası olan direkler dikmişler ve bu gelenek zamanla yaygınlaşarak günümüze kadar gelmiştir. Geceleri gündüze çeviren sokak lambalarının günümüz teknolojisine ulaşması uzun bir süreç içinde olmuştur…

Elektrikle aydınlatmanın olmadığı zamanlarda insanlar, gün ışığından daha çok faydalanmak için daha şafak sökmeden uyanır ve akşam hava kararıncaya kadar işlerini bitirmeye çalışır, geceleri ise aydınlatma yetersiz ya da pahalı olduğundan genellikle erkenden istirahata geçerlerdi. Aydınlatma için ya ateş yakılır ya da mum veya gaz lambası kullanılırdı. Evlerin pencerelerinden sokaklara taşan bu cılız ışık huzmeleri, güzel bir manzara oluştururdu. Bunun yanında coğrafi şartlara göre bazı evlerinin mimarisi ay ışığından nasıl daha çok faydalanabilirizin hesabıyla yapılmıştır.

Zamanla nüfusun artması ve şehirlerin de büyümesiyle beraber güvenlik meselesi ortaya çıkmıştır. Bunun için ilk formül olarak sokakların aydınlatılması gündeme gelmiştir. İlk sokak lambasını İspanya’nın Kurtuba şehrinde yapan Endülüs Emevileri, her yüz metrede bir içerisinde gaz lambası olan direkler dikmişler ve böylece bu gelenek zamanla her tarafa yayılarak Osmanlı’ya kadar gelmiştir.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Ağustos (36. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Osman Doğan

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

3 gün ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

3 gün ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

3 gün ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

3 gün ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

3 gün ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

3 gün ago