Categories: Osmanlı Tarihi

Yenilgiyle Gelen Değişim

Ankara Savaşı, Osmanlılar için sadece kaybedilmiş bir askerî mücadele değildi aslında. Bu mağlubiyet, ilerleyen yıllarda Osmanlı toplum yapısında siyasî, sosyal, kültürel ve askerî cihetlerden büyük kırılmaların ve tarihî dönüm noktalarının yaşanmasına yol açacaktı…

Giriş spotumuzda da bahsettiğimiz üzere, Emîr Timur, Anadolu’da tam bir rüzgâr estirmiş, etkileri on yıllar sonra dahi görülmüştür. Onun Anadolu’dan ayrılmasından sonra Osmanlı topraklarında yaşanan önemli gelişmeleri, ana hatlarıyla şu başlıklar altında toplayabiliriz:

•Osmanlı’da başlayan kimlik krizi ve Kayı-Oğuz kimliğinin inşası
•Osmanlı ordusunun yeniden yapılanması
•Osmanlı nüfus yapısında değişiklikler
•Osmanlı siyaset anlayışında dönüşüm
•Bazı tarikatların Osmanlı coğrafyasına gelişi
•Osmanlı edebiyat ve kültüründe Farsçanın ağırlığının artması
•Resmî tarih yazıcılığının başlaması

Onlar İçin Meşruiyet, Kılıç Hakkıydı…

Emîr Timur, Anadolu seferi öncesinde Osmanlılar ve diğer beylikler aleyhinde bir “meşruiyet” krizine zemin hazırlamıştı. Buna göre; “Anadolu vaktiyle İlhanlılara tâbi idi ve üzerindeki ‘hanlık’ hakkı da İlhanlıların vârisi olan Çağatay hanına aitti. Kendisi de onların mirasçısı olmakla, biat olunmalıydı. Zira Osmanlılar ve Memlükler, herhangi asil hanlık soyundan gelmiyordu.”

Bu iddia, o güne kadar Osmanlıların karşılaştığı ve gündemlerine aldıkları bir husus değildi. Onlar meşruiyetlerini, Selçukluların uç beyleri olarak serhatlerde yürüttükleri başarılı “gaza/cihat” faaliyetlerinden almaktaydılar. Yani onlar için meşruiyet, kılıç ve bilek hakkıydı. Bu bakış açısı sadece Osmanlılar için değil, Anadolu’daki diğer küçük beylikler için de böyleydi.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 206. sayısından (Ekim 2025) okuyabilirsiniz.

Arif Ziya Ardıç

Recent Posts

Horasan’ın İncisi Merv

Düzlüklerinde savrulan her bir toz zerreciği dahi buram buram tarih kokar Merv’in. Sanki akıp giden…

2 hafta ago

Timur Beg’in Mimarî Mirası

Timurlu mimarîsi, pek çok farklı coğrafyadan taşıdığı izlerle Orta Asya’daki İslâm sanatının zirvesidir. Sonraki devirler…

2 hafta ago

Yavuz Sultan Selim Han’ın Âlim Dostu Molla Halîmî Çelebi

Osmanlı ilim ve irfan geleneğinin parlak simalarından Halîmî Çelebi, ilmiyle âmil, ahlâkıyla mümtaz bir âlimdir.

2 hafta ago

Selçuklu Medeniyetinin Bilgi Hazineleri Kütüphaneler

Selçuklu sultanları ve devlet adamları, kitaplara duydukları hürmeti, ülkenin dört bir yanında inşa ettikleri kütüphanelerle…

2 hafta ago

Batılı Seyyahların Gözüyle Osmanlı Kadını

“Türk insanı şefkatlidir, ailesine düşkündür. Evlilik ve aile bağlarına genel olarak Avrupalılardan daha çok saygı…

2 hafta ago

Tuna Kıyısında Bir Tarih Ingolstadt

Orta Çağ’dan kalma şatoları, dev araç fabrikası ve Bavyera Ordu Müzesi’nde sergilenen Osmanlı çadırıyla Ingolstadt,…

2 hafta ago