Tarihin Derinliklerinde Bir İlçe Han

Eskişehir’in Han ilçesi, tarih ve kültürle harmanlanmış zengin bir coğrafya sunuyor. Sadece Osmanlı’dan kalan yapılarıyla değil, antik medeniyetlere ait kalıntılarıyla da dikkat çeken bu ilçe, âdeta zamana meydan okuyan açık hava müzesi niteliğinde. Han’da dolaşırken her köşede tarihî dokuyu hissedebilir, zamanda yolculuğa çıkabilirsiniz…

Eskişehir’in Han ilçesi, önemli bir yol güzergâhı üzerinde olması sebebiyle, tarih boyunca stratejik önemini korumuştur. Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yoğun olarak kullanılan bu ticarî ve askerî rota, pek çok medeniyetin izlerini günümüze taşır.

İstanbul-Konya-Suriye hattında yer alan Han, Bizans döneminden itibaren Anadolu’nun en işlek yollarından birinin üzerinde bulunur. Selçukluların Anadolu’yu fethetmesinden sonra bölge daha da önem kazanmıştı. Birinci Haçlı Seferi sırasında Eskişehir üzerinden güneye inen haçlı orduları sebebiyle Han, mühim bir merkez hâline gelmişti. Bizans İmparatoru I. Alexios Komnenos’un seferleri sırasında Eskişehir Ovası, bu güzergâhta çeşitli çatışmalara sahne oldu.

Önemli Uğrak Noktalarından Biri: Han

Osmanlı dönemine gelindiğinde, Han ilçesi, ticarî ve askerî açıdan daha da gelişmiş, Hüsrev Paşa Hanı inşa edilmişti. Çifteler ilçesinin batısında ve Seyitgazi’nin güneydoğusunda, Bizans döneminde “Ulukilise” veya “Kızılkilise” olarak bilinen bölgede yer alan Hüsrev Paşa Hanı, Osmanlı döneminin önemli menzil merkezlerinden olmuştu. Bugün, Çifteler’e 37 km, Seyitgazi’ye ise 85 km mesafede bulunan bu tarihî yapı, dönemin ekonomik ve lojistik faaliyetlerinde kilit rol üstlenmişti.

18. yüzyılın başlarında, Hüsrev Paşa Hanı’nın menzil listelerinde mühim bir ikmal merkezi olarak yer aldığı görülür. Bu dönemde, arpa, un, odun gibi malzemelerin taşındığı ve depolandığı lojistik merkezi hâline gelen han, hem ticaret hacminin hem de bölgedeki nüfusun artmasını sağlamıştı. Bununla beraber, güvenlik önlemlerinin artırılmasıyla bölge, ticarî ve sosyal açıdan daha da gelişti.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 202. sayısından (Haziran 2025) okuyabilirsiniz.

Selim Mirzaoğlu

Recent Posts

Reval Görüşmeleri (1908)

Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…

2 hafta ago

Cüzzamlılar

Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…

2 hafta ago

Betona Gömülen Hatıralar

Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…

2 hafta ago

Sakarya Nehri’nin Doğduğu Topraklarda Bir Osmanlı Mirası Mahmudiye ve Çifteler

Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…

2 hafta ago

Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sırtını Yasladığı Âlim Fenârîzâde Ali Çelebi

Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…

2 hafta ago

Timur Han’ın Hindistan Seferi

Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…

2 hafta ago