“İslam dininin esası iki sözden ibarettir. Biri Cenab-ı Hakk’ın birliğini tasdik etmektir ki Arapça ‘Lâ-ilâhe illallâh’ kelamıyla eda edilir. Diğeri Muhammed aleyhisselam hazretlerinin Allah’ın peygamberi olduğunu tasdik etmektir ki Arapça ‘Muhammedün Resûlullâh’ sözleriyle yerine getirilir. Birinci söz, birçok ilahlara inanan müşriklerin itikadını reddeder. İkinci söz, Muhammed aleyhisselam hazretlerinin peygamberliğini inkâr edenleri reddeder…”
Ahmed Cevdet Paşa (1823-1895), Osmanlı’nın son asrında yetişen büyük bir İslam âlimi ve kıymetli bir devlet adamıdır. Bilindiği üzere paşa, medrese tahsilinden sonra hızla yükselerek henüz kırk yaşında iken kazasker olmuştur. Şeyhülislamlığa getirileceği söylentilerinin yayıldığı bir sırada onun ikbalinden rahatsız olan zamanın ricali, kazaskerlik rütbesini vezirliğe tebdil ve paşayı Halep valiliği ile taltif (!) etmişlerdir (1866).
Bir kimseyi ulema sınıfından çıkarmak onu ilimden uzaklaştırmak veya mahrum etmek değildir elbette. Nitekim onun iki yıl sonra Adliye Nazırı iken Mecelle’nin tedvinine başladığını görüyoruz. Bir taraftan da meşhur Tarih’inin telifine devam ediyor, mektepler için ders kitapları kaleme alıyordu. Ulema sınıfında değildi ama zamanın uleması onu “allâme-i zaman” tanıyordu.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi Aralık (64. Sayı 2013) sayısından okuyabilirsiniz.
Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…
Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…
Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…
Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…
Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…
Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…