“Osmanlı sultanlarının hazineleri milletin eline geçmiştir. Bunları gayrimeşru sermaye halinde korumaktansa satarak bedelleriyle şose, demiryolu ve limanlar yapmak daha uygundur.” anlayışıyla satılığa çıkarılan Topkapı Sarayı hazinelerine fiyat biçmek için Avrupa’dan sarraf ruhlu eksperler davet edilmişti…
Çil çil altınlar, göz kamaştıran mücevherler, güzelliğe güzellik katan rengârenk kolye ve bilezikler; her biri ayrı bir sanatkârın el emeği, göz nuru çeşit çeşit aksesuarlar… Hazine deyince insanların aklına evvelemirde bunlar gelir. Muayyen bir zenginliğe ulaşmış her insanın sahip olabileceği harcıâlem hazineler bunlar. Bir de Osmanlı sarayının hazineleri var. Bir hanedanın, cihanşümul bir milletin, yüce bir devletin altı asırlık devasa birikimi. En kıymetlileri olan mukaddes emanetlerden tutun da fatihlerin kılıcına, ince ruhlu sultanların sanatkâr ruhlarına aracı olan kamış kalemlerden, İran şahına hediye giderken yarı yoldan dönen muhteşem hançere kadar dünyanın en kıymetli ve gözde hazinesi. Dine, devlete, vatana, millete, coğrafyaya hâsılı bir ruh iklimine alem olmuş emanetler. Geçmiş ve gelecek nesillerin ortak mirası olan bu hazineler satılır mı peki? Olur, mu, diyeceksiniz ama zaman zaman saraylardan muhtelif eşyaların satıldığına dair kayıtlar mevcut. Tarihimizde saray hazinelerini satmak konusunda teşebbüsler olmuş, hatta birkaç defa bazı saray malzemelerinin satışı gerçekleşmiştir. Tabi ki ekonomik krizler esnasında…
Devlet Ekonomik Krize Düşmeye Görsün
Osmanlı’da ekonomik krizde başvurulan klasik usûl, altın ve gümüş kap kacak kullanımının yasak edilmesiydi. Böyle zamanlarda devlet bütçe açığını kapatmak için halkta ve sarayda bulunan altın ve gümüş parçaları toplatır, darphaneye sevk eder ve bunlar eritilip para haline getirilirdi. Bunlardan yakın tarihli birisi Sultan Abdülaziz devrinde tasarruf tedbirleri alan Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa’nın telkinleriyle olmuştur. Bir diğeri ise 93 Harbi’nden sonra kâimelerin değerinin düşmesiyle fırınların ekmek çıkaramayacak bir hale geldiği kriz esnasında, Sultan İkinci Abdülhamid’in Yıldız Sarayı’ndaki kap kacağı ve bakanların ellerindeki altın ve gümüşleri sattırmaları suretiyle gerçekleşmiştir. Fakat bu sırada satılanlar, tarihe mal olmuş, millî ve manevî kıymeti olan hazineler değildir. Onlarca asırlık hazinenin “tasfiyesi” fikri ise akıllara bile gelmemiştir.
Yazının devamını Yedikıta Dergisi Temmuz (71. Sayı 2014) sayısından okuyabilirsiniz.
Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…
Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…
Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…
Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…
Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…
Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…
View Comments
Uzman geldiği doğru ama satmak için değil. Lütfen tarihi çarpıtmayın.