Kültür Tarihi

Paylaşılamayan Türk Tatlısı Baklava

Osmanlı döneminde savaşlarda kazanılan zaferlerden sonra halka bedava dağıtılan baklava, tarih boyunca birçok millet tarafından sahiplenildi, sahiplenilmeye de devam ediyor. Ancak bütün deliller onun bir Türk tatlısı olduğunu gösteriyor…

Nar gibi kızarmış görüntüsüyle görenlerin iştahını kabartan baklava, hiçbir tatlıya benzemez. Çünkü o, eski kuşak ustaların tabiriyle beş duyuya hitap eden tek tatlıdır. Bu yüzden geçmişten günümüze Türk mutfağının baş tacı olmuştur. Baklava; sofralarımızın tadı, kendi hikâyesini yazdırmış bir kültür ürünüdür. Önemini Türkler tarafından benimsenmiş olmasından alır. Türk coğrafyasındaki gelenek ve görenekler vasıtasıyla zenginleştirilmiştir. Yüzyıllar boyunca bölge bölge yayılarak çeşitlendirilmiştir. Asırlardır Anadolu’da yapılan bu tatlının kökeni çok eskilere, günümüzden dört bin yıl önceye uzanır. Günümüze gelirsek… Bu lezzetli ve doyurucu yiyecek, gelişim tarihi kayıt altına alınmadığından bugün birçok millet tarafından sahipleniliyor. Ancak baklavanın kronolojisi, onun Türkler tarafından keşfedilip geliştirildiğini ispatlıyor.

Baklavayı “baklavas” olarak adlandıran Yunanistan, bu tatlı konusunda sahiplenme savaşı yaşadığımız ülkelerden sadece biri. Rumlar, eskiden bu yana baklavanın Bizans kökenli bir yiyecek olduğunu iddia ediyor. Baklavayı Yunanlılara ait bir dünya kültür mirası olarak tescil ettirmek isteyen Rumların uzun soluklu çabaları üç yıl kadar önce boşa çıktı. Avrupa Birliği Komisyonu, nihayet 8 Ağustos 2013 tarihinde baklavayı has bir Türk tatlısı olarak tescil etti. Hâlbuki baklavaya sahip çıkan sadece Rumlar değil. Suriyeli gastronomlar baklavanın Asurlular tarafından bulunduğunu, günümüzdeki şekline en yakın örneklerin Şam ve çevresinde yapıldığını söylüyorlar. Benzeri iddialar, Süryaniler tarafından da ileri sürülüyor.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi 98. sayısından (Ekim 2016) okuyabilirsiniz.

Melih Uslu

Recent Posts

Kars Müdafaası ve Kanada’ya İlham Veren Kahramanlık

Anadolu’nun Kafkaslara açılan kapısı Kars, Kırım Harbi’nde destansı bir mücadeleye sahne olmuştu. Rus ordusunun bütün…

3 hafta ago

Buzlar Altında 33 Yıl

Andree ve iki yol arkadaşı, 1897 yılında hidrojenle dolu balonlarıyla Kuzey Kutbu’nu aşmayı hayal ederek…

3 hafta ago

Mavi Gözlü Aynu’z-Zerka

Medine-i Münevvere’nin su ihtiyacının temin edilmesi için, Emevîler devrinde, birtakım çalışmalar yapıldı. Şehrin yakınlarında bulunan…

3 hafta ago

Aydın’da Bir Osmanlı Mirası Cihanoğlu Camii

Bu defa yönümüzü, Aydın’ın kalbinde yer alan asırlık bir yapıya çeviriyoruz: Cihanoğlu Camii…

3 hafta ago

Beşiktaş’ın Zirvesinde Bir Ziynet Beşiktaşlı Yahya Efendi

Buyurunuz, Yahya Efendi’nin sadece Beşiktaş sırtlarını değil, gönülleri de yeşerten menkıbesini satırlarda arayalım…

3 hafta ago

Osmanlı Avrupa’ya İlk Nasıl Ayak Bastı?

Rumeli’ye geçişin kahramanlarından Gazi Süleyman Paşa, Osmanlı tarihine “Rumeli Fatihi” olarak adını yazdırırken; Osmanlı neferlerinden…

3 hafta ago