Osmanlı Tarihi

Osmanlı Mühür Sanatı-1

Osmanlı Devleti’nde ve toplumunda resmî ve özel hayatta, imza yerine kullanılmış olan mührün pek büyük bir önemi ve rolü vardı. Dilekçe ve mektup gibi bazı belgelerde bazen mühür veya imza kullanılıp resmî ve önemli vesikalarda, mahkeme-i şeriyye ilâm ve hüccetlerinde ise imza ve mühür birlikte kullanılmıştır. Bu usul, yazılan şeyin sahte olmadığını bildirmek açısından mühimdir…

Farsça asıllı bir kelime olan mühür, bir şahsın veya idarenin ismi hakk edilmiş (kazınmış) bulunan madenî veya taştan damga demektir. Mühür, imza yerine mektuplar ve senetlerin altına ve mektup zarfını yahut bir kapı, kapak vs.’yi yapıştı-ran mumun üzerine basılırdı. Mühür, basıldığı kâğıda belge niteliğini kazandırır; bir şahsın, hükmi şahsiyeti olan bir makam veya kurumun adına hakkedilmişse o şahsı, makam veya kurumu temsil eder.

Mühür, bir malın dokunulmazlığını sağlamak için de kullanılırdı. Eşya bir paket yapılıp iplerle bağlanır ve düğüm yeri, mal sahibinin mührü ile mühürlenir. Bu usul, mührün taklidi mümkün olmadığı için son derece güvenilirdi. Mühür, bir eşyanın kimin olduğunu göstermek için de eşyanın üzerine, mesela kitaplara ve ciltlere basılırdı.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Ağustos (36. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Nurcan Bal

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

3 gün ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

3 gün ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

3 gün ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

3 gün ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

3 gün ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

3 gün ago