Osmanlı Tarihi

Osmanlı Mühür Sanatı-1

Osmanlı Devleti’nde ve toplumunda resmî ve özel hayatta, imza yerine kullanılmış olan mührün pek büyük bir önemi ve rolü vardı. Dilekçe ve mektup gibi bazı belgelerde bazen mühür veya imza kullanılıp resmî ve önemli vesikalarda, mahkeme-i şeriyye ilâm ve hüccetlerinde ise imza ve mühür birlikte kullanılmıştır. Bu usul, yazılan şeyin sahte olmadığını bildirmek açısından mühimdir…

Farsça asıllı bir kelime olan mühür, bir şahsın veya idarenin ismi hakk edilmiş (kazınmış) bulunan madenî veya taştan damga demektir. Mühür, imza yerine mektuplar ve senetlerin altına ve mektup zarfını yahut bir kapı, kapak vs.’yi yapıştı-ran mumun üzerine basılırdı. Mühür, basıldığı kâğıda belge niteliğini kazandırır; bir şahsın, hükmi şahsiyeti olan bir makam veya kurumun adına hakkedilmişse o şahsı, makam veya kurumu temsil eder.

Mühür, bir malın dokunulmazlığını sağlamak için de kullanılırdı. Eşya bir paket yapılıp iplerle bağlanır ve düğüm yeri, mal sahibinin mührü ile mühürlenir. Bu usul, mührün taklidi mümkün olmadığı için son derece güvenilirdi. Mühür, bir eşyanın kimin olduğunu göstermek için de eşyanın üzerine, mesela kitaplara ve ciltlere basılırdı.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Ağustos (36. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Nurcan Bal

Recent Posts

Reval Görüşmeleri (1908)

Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…

3 hafta ago

Cüzzamlılar

Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…

3 hafta ago

Betona Gömülen Hatıralar

Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…

3 hafta ago

Sakarya Nehri’nin Doğduğu Topraklarda Bir Osmanlı Mirası Mahmudiye ve Çifteler

Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…

3 hafta ago

Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sırtını Yasladığı Âlim Fenârîzâde Ali Çelebi

Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…

3 hafta ago

Timur Han’ın Hindistan Seferi

Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…

3 hafta ago