Kültür Tarihi

KİTAPLARA ADANMIŞ BİR ÖMÜR Muallim Cevdet Bey

Muallimliği ve öğretme aşkından dolayı “muallim” lakabıyla tanındı. Yemez içmez, varını yoğunu kitaba yatırırdı. Binlerce öğrenci yetiştirmiş, birçok kitap ve makaleler yazmış, ardında on bin cildin üzerinde kitap bırakmıştı…

Bir ilim ve kültür abidesi. Ömrünü kitaplara vakfeden ayaklı bir kütüphane. Tarihine ve milli değerlere sahip çıkan bir vatan sevdalısı. Kıymetli talebeler yetiştiren bir hoca. Pek çok değerli kitaba imza atmış bir yazar. Türk arşivciliğinin temellerini atmış bir hamiyetperver.

Muallim Mehmed Cevdet 1883’te Bolu’da doğmuştur. Babası Evkaf Memuru Mehmed Said Efendi’dir. Aslen Rumelili olan aile, 93 Harbi’nden sonra Bolu’ya göçmüş, Cevdet burada doğmuştur. İlk ve ortaokulu Bolu’da, liseyi ise vilayet merkezi Kastamonu’da tamamlamıştır. Daha sonra İstanbul’a giden Cevdet, Darülmuallimîn-i Âliye’nin (Erkek Öğretmen Okulu) Edebiyat bölümünü birincilikle bitirmiş, bir müddet de İstanbul Hukuk Mektebi’ne devam etmiştir. Aynı yıllarda Bayezid Camii’ndeki Arapça derslerini takip etmiş, kendi gayretiyle Farsça, Fransızca ve Almanca da öğrenmiştir.

Daruşşafaka, Robert Koleji ve Şemsülmekâtip gibi özel okullarda öğretmenlik yapan “Bolulu Mehmed Cevdet Bey”, bu yıllardan itibaren “Muallim Cevdet” olarak tanınmaya başladı. Bakü İslam Cemiyet-i Hayriyesi’nin daveti üzerine 1907’de Bakü’ye gidip 13 ay orada kalmış ve Füyûzat adlı öğretmen okulunu kurmuştur…

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Eylül (73. Sayı 2014) sayısından okuyabilirsiniz.

Dr. Selman Soydemir

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

2 gün ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

2 gün ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

2 gün ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

2 gün ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

2 gün ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

2 gün ago