Kültür Tarihi

Kırım’ın İncisi Hansaray

Tarihî eserler bakımından oldukça zengin olan Kırım’ın en büyük şehri Bahçesaray’ın göz bebeği Hansaray’dır. Bir zamanlar Kırım Hanları’nın ikamet ettiği Hansaray’ı, 1503’te  Kırım  Hanlarından Birinci Mengli Giray Han inşa etmeye başlamıştır. Dünyanın sayılı saraylarından olan bu yapı, Kırım hanlarının ve Kırım’da hüküm süren medeniyetin izlerini taşımaya devam ediyor…

Bu Osmanlı marşını duymayanımız neredeyse yok gibidir. Bu marş niçin yazıldı? Sinan kimdir? Kırım neresidir? Gibi sorular zihnimizi zorlayabilir. Belki biraz tarih bilgilerini yoklayanlar Kırım’ı da Kırım’daki Osmanlı’yı da hatırlayabilirler.

Kırım, Osmanlılar ile Karadeniz’in kuzeyindeki Deşt-i Kıpçak (Tatar) kültürünün harman olduğu ender yerlerdendir. 1475’te Kırım Hanlığının Osmanlı’dan yardım istemesiyle Fâtih Sultan Mehmed, Gedik Ahmed Paşa komutasında kuvvetli bir donanmayı Kırım’a gönderdi. Cenevizlerle yapılan savaşlar sonunda Cenevizliler Karadeniz’den çıkarıldı. Böylece, Karadeniz bir Türk gölü haline geldi ve Osmanlılar uzun süre Karadeniz’i tek başına idare ettiler.

Osmanlılar, Kırım Hanlarını içişlerinde bağımsız bıraktılar. Önceleri hâkimiyet sembolü olarak hutbeleri kendi adlarına okutan Kırım Hanları, 1584’ten itibaren Osmanlı sultanının da adını halife sıfatıyla okutmaya başladılar.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Ağustos  (24. Sayı 2010) sayısından okuyabilirsiniz.

Mehmet Selim Sırrı

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

1 ay ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

1 ay ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

1 ay ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

1 ay ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

1 ay ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

1 ay ago