Kültür Tarihi

Fatih Külliyesi ve Vakfı

Fatih Sultan Mehmed Han, İstanbul’un fethinden sonra, şehrin her sahada gelişmesi maksadıyla büyük hizmetlere imza atmıştı. Bunların en mühimi de devrinin en önemli vakfı olan Fatih Külliyesi idi…

Müesseseler, insanların birbirleriyle ahenk haline koymak istedikleri inançların ve aksiyonların mahsûlüdür. Bu açıdan bakılınca; vakıflar ile toplum gruplarının dünya görüşü, insan anlayışı, hayat, ölüm, ahiret vb. konulardaki inançları arasında sıkı bir münasebet ve anlayış birlikteliği olduğu görülmektedir.

Fatih devri ahlâk ve zihniyeti, vakıf müesseselerinin gelişmesine son derece uygundu.

Fatih Sultan Mehmed, kendi zamanında kurulan vakıfların şahsî hayır olmasına dikkat etmiş, bazı sivil ve askerî bürokratların makamlarını da kullanarak devleti zarara uğratmalarına izin vermemişti. Fatih; mîrî toprakların özel şahıslar tarafından vakfedilmesinin devleti büyük zarara uğrattığı gerekçesiyle gelir kaynakları sırf devlet arazisinden olan vakıfların (irşâdî vakıflar) büyük bir kısmını feshetmiş ve bunların gelirlerini devlet hazinesine katmıştı. Böylece bazı vakıf kurucuların sosyal ve hayrî vakıflardan çok, aile vakıfları kurarak servetlerini muhafaza etme emelleri engellendiği gibi, vakıfların ölçüsüz bir şekilde çoğalarak devlet kaynaklarını kurutmasının da önüne geçilmişti.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Haziran  (34. Sayı 2011) sayısından okuyabilirsiniz.

Dr. Ahmet Uçar

Recent Posts

Karadeniz’in Çanakkalesi HARŞİT

Birinci Dünya Savaşı, insanlık tarihinin gördüğü en kanlı savaşlardan birisiydi. Osmanlı Devleti’ni parçalama savaşı da…

3 hafta ago

İngiltere’den İstanbul Manzarası Mesut İnsanlar Panoraması

Panoramik gösterimin mucidi ve patent sahibi Robert Barker ile küçüklüğünden beri panorama resimleri yapan oğlu…

3 hafta ago

Gerze’nin Sevimli Misafiri Balina Aydın’ın İlginç Hikâyesi

Bundan 32 yıl önce, Sinop’un balıkçı kasabası Gerze’yi, sevimli bir misafir ziyaret etmişti. Kendini çok…

3 hafta ago

Sarayda Kahve Nasıl İkram Edilirdi?

Türk kahvesi, sadece lezzetli bir içecek olmanın ötesinde, 500 yıl aşkın bir geçmişe sahip, köklü…

3 hafta ago

Büyük Selçuklu Sultanlarının Âlimlerle Münasebetleri

Salih kimselerin sohbetinde bulunmanın ve onlarla hemhâl olmanın, gönüllere ferahlık ve huzur verdiği, defaatle söylenmiştir.…

3 hafta ago

Liyakât ve Ehliyet Okulu Enderun İnfografiği

Osmanlı Devleti'nin bu kıymetli okulu Enderun'u infografik formatında sizlerle!

3 hafta ago