Teknoloji Tarihi

Elektrikle Aydınlanan İlk Şehir Tarsus

Günümüzde Mersin’e bağlı bir ilçe olmasına rağmen birçok ilimizden daha büyük bir şehir olan Tarsus, barındırdığı tarihî değerlerin yanında şehircilik alanında birçok uygulamanın ilk olarak hayata geçirildiği yer olmuştur. Meselâ, Adana Vilâyeti dâhilinde ilk parke kaldırımlar Tarsus sokaklarına döşenmiş, Anadolu’da madenî borularla evlere kadar su isâlesi ilk olarak Tarsus’ta yapılmıştı. Türkiye’deki ilk elektrik santrali de Tarsus’ta kurulmuş ve ilk şehir elektriği üretimi burada gerçekleştirilmişti…

Tarsus, köklü geçmişi ve kültür bakımından zenginliği ile her dönemde bulunduğu coğrafyanın en önemli şehirlerinden biri olagelmiştir. Gerek antik çağda gerekse İslâm hâkimiyetine girdikten sonraki dönemlerde jeopolitik öneminin yanında, sahip olduğu zengin kültür yapısı Tarsus’un ön plana çıkmasının en önemli sebebidir.

Tarsus, Yavuz Sultan Selim devrinde Memluklular üzerine yapılan Mısır seferi sırasında Osmanlı hâkimiyetine girdi. Sahip olduğu limanı ve ticaret yollarının kavşağında yer alan vaziyeti sayesinde, canlı bir ticarî hayatın olduğu Tarsus, bu özelliğini daima korudu. Özellikle 19. yüzyılın ortalarından itibaren tarım ve sanayi sahalarında yapılan yatırımlar neticesinde daha da gelişme gösteren şehir, birçok açıdan komşu şehirler içerisinde ön plana çıkmaya başladı. Bu çerçevede, 20. yüzyılın başlarında diğer şehirlere örnek olacak yeniliklerin ilk olarak hayata geçirildiği, ülkenin en mamur şehirlerinin başında gelmekteydi. Meselâ, Adana Vilâyeti dâhilinde ilk parke kaldırımlar Tarsus sokaklarına döşenmiştir. Anadolu’da madenî borularla evlere kadar su isâlesi ilk olarak Tarsus’ta yapılmıştır. Bunlardan başka Türkiye’deki ilk elektrik santrali 1902 yılında Tarsus’ta kurulmuş ve ilk şehir elektriği üretimi de burada gerçekleştirilmiştir.1İstanbul’un bile 14 Şubat 1914 tarihinde elektriğe kavuştuğu düşünülürse, o dönemde Tarsus’un bayındırlık alanında ülke içerisindeki konumu daha net ortaya çıkar.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Mayıs (45. Sayı 2012) sayısından okuyabilirsiniz.

Dr. Sacit Uğuz

Recent Posts

Mukaddes Topraklara Selçuklu Hizmeti

Selçuklu sultanlarının Haremeyn’e olan bağlılıkları ve İslâm ümmetine hizmet etme arzusu, her şeyin üzerinde olmuştur.…

4 hafta ago

Çanakkale Siperlerinde Bir Damla Su

Çanakkale’de bir yanda düşmanla göğüs göğüse çarpışılırken, diğer yanda yakıcı sıcak, toz bulutları, sinekler ve…

4 hafta ago

Fotoğraf Arkası Yazıları

Bir fotoğraf karesinin arkasında yer alan ifadeler, sadece bir fotoğrafı değil, o ânın içindeki bütün…

4 hafta ago

Şehzade Cihangir ve Sultan Süleyman Han’ın Serencamı

Tarihin en kudretli hükümdarlarından biri olan Sultan Süleyman Han’ın uzun ve zaferlerle dolu saltanatı, kudretinin…

4 hafta ago

Peygamber Âşığı İki Vezir

Selçuklu döneminde sultanlarla birlikte vezirler ve önde gelen devlet adamları da mukaddes beldelere hizmet etmeyi…

4 hafta ago

Selçuklu Hac Emîrlerinin Mukaddes Beldelere Hizmetleri

Hac emîrliği, Abbasîler ve Selçuklular devrinde güvenliğin ötesinde siyasî ve dinî otoritenin de sembolü olmuştur.…

4 hafta ago