Kültür Tarihi

Ahmed Cevdet Paşa’nın Talebelerle İlgili Raporu

Cevdet Paşa’nın eğitim meseleleriyle ilgili sultana sunduğu raporda hayli ilginç noktalar yer almaktadır. Raporda, özellikle askerî rüştiyelerdeki ders programları ve okutulan dersler üzerinde durulmakta, yapılan yeni düzenlemelerle “itikadı bozuk talebelerin yetişmeye başladığına” dikkat çekilmekteydi…

Tanzimat yıllarından itibaren Batı hayranlığıyla yetişen bazı devlet adamları, cellâdına gülümseyen mahkûm misali önce düşmanlarına hayret ettiler, sonra hayran ve nihayetinde de mahkûm oldular. Bu süre zarfında hayatı boyunca tutarlı olan kişi neredeyse yok gibidir. Zaten hızla değişen dış dünya karşısında değişmemek belki bir marifet değil ama önemli olan bu değişme sırasında sağlıklı intibak yol ve usulünü keşfederek hareket etmektir. Bu intibakı gösteren Osmanlı âlimi, devlet adamı, hukukçu, tarihçi ve eğitimcilerinden biri bugün yeni nesillerce asla hakkıyla tanınmayan Ahmed Cevdet Paşa’dır.

Cevdet Paşa’nın birçok hususiyetinin yanında, zikredilmesi ve araştırılması gereken önemli bir yönü de eğitimciliğidir. Onun bu sahada çok büyük hizmetleri vardır. 1850’lerden 1900’lere kadar memlekette yapılan bütün önemli işlerin arkasında o vardır.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Temmuz (47. Sayı 2012) sayısından okuyabilirsiniz.

Yedikıta Dergisi

Recent Posts

Horasan’ın İncisi Merv

Düzlüklerinde savrulan her bir toz zerreciği dahi buram buram tarih kokar Merv’in. Sanki akıp giden…

3 gün ago

Timur Beg’in Mimarî Mirası

Timurlu mimarîsi, pek çok farklı coğrafyadan taşıdığı izlerle Orta Asya’daki İslâm sanatının zirvesidir. Sonraki devirler…

3 gün ago

Yavuz Sultan Selim Han’ın Âlim Dostu Molla Halîmî Çelebi

Osmanlı ilim ve irfan geleneğinin parlak simalarından Halîmî Çelebi, ilmiyle âmil, ahlâkıyla mümtaz bir âlimdir.

3 gün ago

Selçuklu Medeniyetinin Bilgi Hazineleri Kütüphaneler

Selçuklu sultanları ve devlet adamları, kitaplara duydukları hürmeti, ülkenin dört bir yanında inşa ettikleri kütüphanelerle…

3 gün ago

Batılı Seyyahların Gözüyle Osmanlı Kadını

“Türk insanı şefkatlidir, ailesine düşkündür. Evlilik ve aile bağlarına genel olarak Avrupalılardan daha çok saygı…

3 gün ago

Tuna Kıyısında Bir Tarih Ingolstadt

Orta Çağ’dan kalma şatoları, dev araç fabrikası ve Bavyera Ordu Müzesi’nde sergilenen Osmanlı çadırıyla Ingolstadt,…

3 gün ago