Kültür Tarihi

Ahmed Cevdet Paşa’nın Talebelerle İlgili Raporu

Cevdet Paşa’nın eğitim meseleleriyle ilgili sultana sunduğu raporda hayli ilginç noktalar yer almaktadır. Raporda, özellikle askerî rüştiyelerdeki ders programları ve okutulan dersler üzerinde durulmakta, yapılan yeni düzenlemelerle “itikadı bozuk talebelerin yetişmeye başladığına” dikkat çekilmekteydi…

Tanzimat yıllarından itibaren Batı hayranlığıyla yetişen bazı devlet adamları, cellâdına gülümseyen mahkûm misali önce düşmanlarına hayret ettiler, sonra hayran ve nihayetinde de mahkûm oldular. Bu süre zarfında hayatı boyunca tutarlı olan kişi neredeyse yok gibidir. Zaten hızla değişen dış dünya karşısında değişmemek belki bir marifet değil ama önemli olan bu değişme sırasında sağlıklı intibak yol ve usulünü keşfederek hareket etmektir. Bu intibakı gösteren Osmanlı âlimi, devlet adamı, hukukçu, tarihçi ve eğitimcilerinden biri bugün yeni nesillerce asla hakkıyla tanınmayan Ahmed Cevdet Paşa’dır.

Cevdet Paşa’nın birçok hususiyetinin yanında, zikredilmesi ve araştırılması gereken önemli bir yönü de eğitimciliğidir. Onun bu sahada çok büyük hizmetleri vardır. 1850’lerden 1900’lere kadar memlekette yapılan bütün önemli işlerin arkasında o vardır.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi Temmuz (47. Sayı 2012) sayısından okuyabilirsiniz.

Yedikıta Dergisi

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

4 hafta ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

4 hafta ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

4 hafta ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

4 hafta ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

4 hafta ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

4 hafta ago