Categories: Osmanlı Tarihi

Kınalızâde’nin Mezar Taşı Ne Anlatıyor?

Meşhur ahlâkçı Kınalızâde Ali Çelebi sevilen bir şahsiyettir ve Ahlâk-ı Alâ’î isimli eseri hâlâ rağbet görür. Vefat edince Edirne’de Nâzır Çeşme Kabristanı’na defnedilmişti ama bugün geriye ne mezarlık kaldı ne kabir. Şimdi sadece mezartaşıyla teselli bulabiliyoruz. Üzerinde ne yazdığını doğru dürüst okuyamasak da…

Yazımızın konusunu teşkil eden Kınalızâde Ali Çelebi’nin şahide kitabesine geçmeden evvel hayatı hakkında birkaç bilgiyi arz etmekte fayda var. Osmanlı ilim dünyasının en mühim isimlerinden olan Kınalızâde Ali Çelebi, Hicrî 916 (M.1510-11) senesinde Isparta’da doğmuştur. Babası Emrullah Efendi, Anadolu’nun bazı şehirlerinde kadılık vazifesinde bulunmuş ve Anadolu kadısı iken vefat etmiştir. Mîrî mahlasıyla kaleme aldığı eserler Tezkiretü’ş-Şuarâ’da kayıtlıdır. Ali Çelebi’nin dedesi Abdülkadir-i Hâmidî ise Fatih Sultan Mehmed’e hocalık yapmış önemli bir âlimdir. Sakalına kına yakmayı âdet hâline getirdiği için Abdülkadir-i Hâmidî’ye hınnalı/kınalı lakabı takılmıştır ki, Ali Çelebi’ye Hınnalızâde/ Kınalızâde denmesi, dedesinin bu lakabından kaynaklanmaktadır. Kınalızâde Ali Çelebi’nin tam künyesi, Ali Çelebi ibn Emrullah ibn Abdülkadir-i Hâmidî veya Alâüddin Ali bin Emrullah’tır. Tahsil hayatının ilk yıllarını Isparta’da tamamlayan Kınalızâde, eğitimine İstanbul’da devam etme kararı alarak akrabalarından Kazasker Kadri Efendi’nin yanına hicret etmiştir. İstanbul’daki tahsil hayatı boyunca sırasıyla, Mahmud Paşa Medresesi müderrisi Mâlûl Emir Efendi’nin, Dâvud Paşa Medresesi müderrisi Sinan Efendi’nin, Atik Ali Paşa Medresesi müderrisi Merhabâ Efendi’nin ve son olarak da Sahn Medresesi müderrisi Kara Sâlih Efendi’nin rahle-i tedrîsinden geçmiştir.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi 85. sayısından (Eylül 2015) okuyabilirsiniz.

 

Mehmet Kökrek

Recent Posts

Reval Görüşmeleri (1908)

Haziran 1908’de Baltık Denizi kıyısındaki Reval şehrinde, İngiltere’nin kral ve kraliçesi ile Rusya’nın çar ve…

3 hafta ago

Cüzzamlılar

Avrupa’da yaygın olan cüzzam hastalığı, haçlıların Kudüs’ü işgaliyle başka coğrafyalarda da görülmeye başlamıştı. Bu hastalığı…

3 hafta ago

Betona Gömülen Hatıralar

Toprak, bir milletin hafızasıdır. O hafızanın en derin satırlarını ise mezar taşları yazar. Her biri…

3 hafta ago

Sakarya Nehri’nin Doğduğu Topraklarda Bir Osmanlı Mirası Mahmudiye ve Çifteler

Eskişehir’in doğusunda, Sakarya Nehri’nin sessiz pınarlarından hayat bulan verimli bozkırlarda, iki kardeş ilçe yükselir: Çifteler…

3 hafta ago

Fatih Sultan Mehmed Han’ın Sırtını Yasladığı Âlim Fenârîzâde Ali Çelebi

Sultanların saltanatına değer katan seçkin âlimlerden biri de, Sultan Fatih’in en büyük destekçilerinden Fenârîzâde Ali…

3 hafta ago

Timur Han’ın Hindistan Seferi

Ordusu, müneccimlerin vereceği haberi beklerken o, okuduğu âyet-i kerîmelerle askerlerine en büyük dayanağı sağlamıştı…

3 hafta ago