John Ward Nâm-ı Diğer Yusuf Reis

Tarihimizin kapalı kutularından biri, denizcilik tarihidir. Neresinden başlasanız, karşınıza sizi şaşırtacak konular çıkar. Bu enteresan mevzuların birinden; “Türk” yani Müslüman olduktan sonra Cezayir donanmasına iltihak eden ve Batı dünyasını çok üzen İngiliz denizci John Ward’dan bahsedeceğiz…

Osmanlı döneminde Avrupa’da, Balkanlarda hatta Hint coğrafyasında bile birisi Müslüman oldu mu onun için “Türk oldu” derlerdi. Özellikle dinî çevreler, insanların “Türklüğe” özenmemesi için her türlü yolu denerlerdi. “Türk” olanı aşağılamak için hakkında resim ve heykeller yapar, tiyatrolar düzenler, romanlar yazarlardı. Aslında bu tavırlar yeni değildir.

Sahabe-i Kiram döneminde aslen Yahudi olan ve Abdullah bin Selâm adını alan Husayn bin Selâm, eski dindaşlarının hakaret ve iftiralarına maruz kalmıştı. Daha sonra Anselmo Turmeda adındaki genç bir İspanyol papazı, Müslüman olarak Abdullah Tercüman adını alınca karakter suikastına uğramıştı.

John Ward da “Türk” olarak Yusuf Reis adını alınca benzer tepkilerle karşılaştı. Ona saldıranlar, ağız birliği ederek onu basit, fakir, melankolik bir insan olarak tanıtırlar. İyi de böylesi basit birinin Müslüman olmasının Hıristiyanlığa ve İngiliz dünyasına ne zararı olabilir ki… Aksine, hakkında koparılan fırtınalar, onun basit biri olmadığını göstermektedir.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 175. sayısından (Mart 2023) okuyabilirsiniz.

Ahmet Sarbay

Recent Posts

Ölüm Yürüyüşünden Zaferle Dönenler Kore’de Türk Esirleri

Kore Savaşı'ndaki Türk askerin disiplin ve dirayeti, Amerikan ordusunun oldukça dikkatini çekmiş ve araştırma konusu…

1 gün ago

Bizans’ta Katalan Komutan Roger de Flor

Roger de Flor... Kimi zaman iyi bir kumandan, kimi zaman bir hain olarak anıldı. Bir…

1 gün ago

Dağlardan Çöllere Uzanan Serinlik: Buz Ticareti ve Karcılar

Tarih kitapları, kar hakkında bilgi verirken daha çok onun olumsuz rolünden bahsederler ve bu konuya…

1 gün ago

Ortamahalle’den Ortahisar’a Trabzon Günlüğü

Şimdi bu dönüşümün ortasında, eski ve yeni Trabzon arasında bir köprü kurarak; anılarımı ve şehri,…

1 gün ago

İsmi Satır Aralarında Kalmış Bir Büyük Hattat Akşemseddinzâde Mehmed Zeynüddin

Bazı mürekkepler vardır ki çok iz bıraksalar da kendileri görünmezler. İsimleri satır aralarında gizli kalmış,…

1 gün ago

İlimle Yükselen Medeniyet Selçuklular

Tarih sahnesinde öyle devirler vardır ki yalnızca kılıçla değil, kalemle de hüküm sürülür. Selçuklu asrı,…

1 gün ago