John Ward Nâm-ı Diğer Yusuf Reis

Tarihimizin kapalı kutularından biri, denizcilik tarihidir. Neresinden başlasanız, karşınıza sizi şaşırtacak konular çıkar. Bu enteresan mevzuların birinden; “Türk” yani Müslüman olduktan sonra Cezayir donanmasına iltihak eden ve Batı dünyasını çok üzen İngiliz denizci John Ward’dan bahsedeceğiz…

Osmanlı döneminde Avrupa’da, Balkanlarda hatta Hint coğrafyasında bile birisi Müslüman oldu mu onun için “Türk oldu” derlerdi. Özellikle dinî çevreler, insanların “Türklüğe” özenmemesi için her türlü yolu denerlerdi. “Türk” olanı aşağılamak için hakkında resim ve heykeller yapar, tiyatrolar düzenler, romanlar yazarlardı. Aslında bu tavırlar yeni değildir.

Sahabe-i Kiram döneminde aslen Yahudi olan ve Abdullah bin Selâm adını alan Husayn bin Selâm, eski dindaşlarının hakaret ve iftiralarına maruz kalmıştı. Daha sonra Anselmo Turmeda adındaki genç bir İspanyol papazı, Müslüman olarak Abdullah Tercüman adını alınca karakter suikastına uğramıştı.

John Ward da “Türk” olarak Yusuf Reis adını alınca benzer tepkilerle karşılaştı. Ona saldıranlar, ağız birliği ederek onu basit, fakir, melankolik bir insan olarak tanıtırlar. İyi de böylesi basit birinin Müslüman olmasının Hıristiyanlığa ve İngiliz dünyasına ne zararı olabilir ki… Aksine, hakkında koparılan fırtınalar, onun basit biri olmadığını göstermektedir.

Yazının tamamını Yedikıta Dergisi 175. sayısından (Mart 2023) okuyabilirsiniz.

Ahmet Sarbay

Recent Posts

Kars Müdafaası ve Kanada’ya İlham Veren Kahramanlık

Anadolu’nun Kafkaslara açılan kapısı Kars, Kırım Harbi’nde destansı bir mücadeleye sahne olmuştu. Rus ordusunun bütün…

2 hafta ago

Buzlar Altında 33 Yıl

Andree ve iki yol arkadaşı, 1897 yılında hidrojenle dolu balonlarıyla Kuzey Kutbu’nu aşmayı hayal ederek…

2 hafta ago

Mavi Gözlü Aynu’z-Zerka

Medine-i Münevvere’nin su ihtiyacının temin edilmesi için, Emevîler devrinde, birtakım çalışmalar yapıldı. Şehrin yakınlarında bulunan…

2 hafta ago

Aydın’da Bir Osmanlı Mirası Cihanoğlu Camii

Bu defa yönümüzü, Aydın’ın kalbinde yer alan asırlık bir yapıya çeviriyoruz: Cihanoğlu Camii…

2 hafta ago

Beşiktaş’ın Zirvesinde Bir Ziynet Beşiktaşlı Yahya Efendi

Buyurunuz, Yahya Efendi’nin sadece Beşiktaş sırtlarını değil, gönülleri de yeşerten menkıbesini satırlarda arayalım…

2 hafta ago

Osmanlı Avrupa’ya İlk Nasıl Ayak Bastı?

Rumeli’ye geçişin kahramanlarından Gazi Süleyman Paşa, Osmanlı tarihine “Rumeli Fatihi” olarak adını yazdırırken; Osmanlı neferlerinden…

2 hafta ago