Osmanlı Tarihi, Dünya Tarihi

Bir İngiliz’in Çanakkale Savaşı Günlüğü

İngiliz mayın gemisinde görevli bir mühendisin, savaşın yüz gününü anlattığı günlüğünde, önemli bilgiler yer alıyor…

Çanakkale savaşı esnasında “Loch Broom” adlı İngiliz mayın tarama gemisinde görevli Mühendis John Monaghan bir günlük tutmuştu. İngiliz arşivlerindeki araştırmalarım esnasında rastladığım, arşiv görevlilerinin “A Trawlers Part in the Gallipoli Campaign” adını verdikleri John Monaghan tarafından kaleme alınan günlük beni oldukça heyecanlandırdı. Savaş esnasında el yazısıyla yazılmış olan günlük, savaşa bir de düşman saflarından bakabilmek adına ayrı bir öneme sahip olmalıydı.

Günlük, 15 Mart-28 Haziran 1915 tarihleri arasında savaşın en yoğun zamanında tutulmuş ve yaklaşık 100 günü kapsıyor. John Monaghan’ın günlüğe 15 Mart 1915 günü başladığı anlaşılıyor. Yani Türk ordusunun Çanakkale Deniz Savaşı’nı kazanarak boğazların hâkimiyetinin tekrar Türklere geçmesinden üç gün önce. John, denize gömülen meşhur savaş gemilerinin yok oluşunu, bizzat şahidi olarak günlüğüne yazmış. 25 Nisan’da ise, Anzak Koyu’ndan topladıkları cesetlerden bahsediyor. Savaşın en zor zamanlarına şahit olan yazar, ağır yaralıların can çekişmelerine ve yaralardan ötürü çektikleri dayanılmaz acıya da şahit olarak bunlara günlüğünde yer vermiş.

Yazının devamını Yedikıta Dergisi 79. sayısından (Mart 2015) okuyabilirsiniz.

Önceki MakaleSonraki Makale

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir